Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.SPINOZA:TEORIAWIEDZY
ISĄDYANALITYCZNE
KONIECZNOŚĆIWIECZNOŚĆ
WPOZNANIU
Wyodrębnionywykładmetodologiispinozjańskiejwjejdojrzałejpo-
staciznajdujemyw
Traktacie
o
poprawierozumu.
Wdzieletympro-
gramuzdrowieniarozumuwystępujejakoczęść—zresztągłówna
—ogólnegoprogramuprzebudowymoralnejczłowieka;celemrefor-
mymetodologicznejjestszczęścieludzi—jednakżenieprzezto,że
reformatapodniesiesprawnościtechnicznenaukprzyrodniczych,
któredlategozwiększympożytkiemludziebędąmogliwyzyskaćdla
ułatwieniasobieżycia,aleprzezto,żeprzyniesieonawiedzę,któ-
rasamazapewniaszczęście—Hwiedzęojednościłączącejduszę
zcałąprzyrodą”,aponieważpoczucieszczęściajednostkiwymaga
równieżdbałościoto,byinnitosamoszczęścieosiągnęli45,moralne
usprawiedliwieniedziełajestdokonane.
Traktatopoprawierozumu
bierzetedyzadaniemoralnezapunktwyjściainatejpodstawieusi-
łujeskonstruowaćnaukęometodziemyślenia,która,konsekwentnie
stosowana,maposłużyćdozbudowaniadoktrynyontologicznej.Tok
logiczny
Etyki
jestnatomiastodwrotny:teoriapoznania,metodolo-
giaietykaukazująsięwniejjakokonsekwencjeontologii.Wskutek
tegoteoriapoznaniawrekonstrukcjidoktrynymusibyćrozdzielona
nadwieczęści,zktórychpierwsza—naukaometodzie—wyprzedza
metafizykę,adruga—naukaoprocesiepoznania,mającatęmetodę
usprawiedliwić—jesttejmetafizykikonsekwencją.
Uzdrowienieintelekturozpoczynasięodanalizysposobów,które
wogólebywająużywanedlanabyciajakichkolwiekprzekonań.Jest
37
