Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MałgorzataKarwatowska-Wizerunekżonywdowcipachinternetowych
53
Sprowadzasięonzatemdoprzekonaniaoistnieniujakiejświedzywspólnejpomiędzy
opowiadającymainterlokutorem,którejkonsekwencjąjestskłonnośćdoidentycz-
negointerpretowaniasytuacji(por.Dziemidok1967).Owopodobieństwopoglądów
iświatówinteraktantów2możnaprzedstawićwpostacinastępującejformuły:Cmyślę,
żemogęcitopowiedzieć,bomyślimytosamoorzeczachtegorodzajuiczujemyto
samo,kiedymyślimyonich)
.Tozkoleiimplikuje,że:Cmogętopowiedziećtobie,alesą
ludzie,którymniemógłbymtegopowiedzieć)(Wierzbicka1999,s.263)3.Wstruktu-
rzesemantycznejrzeczownikadowcipskładnikitewydająsięobligatoryjne.
Niezależnieodustaleńbadaczywjęzykupotocznymsłowadowcipikawałtrak-
towanesąsynonimiczniejakohumorystycznetekstymówione,naogółłatwedo
zapamiętania,którychzadaniesprowadzasiędorozśmieszeniasłuchacza,bowiem
celkomunikacyjnynadawcyopowiadającegokawałjestjednoznacznyimożnago
sprowadzić,zgodniezeksplikacjąWierzbickiej(1999,s.263)dotyczącejtegogenru,
dostwierdzenia:Cmówięto,bochcę,żebyśsięśmiał)(zob.także:Karwatowska,
Szpyra-Kozłowska2006,Karwatowska2007).Głównąfunkcjądowcipujestwięc
funkcjaludyczna,którejtowarzysząuczuciaradościiprzyjemności(zob.Brzozow-
ska2000b,s.295).
Podstawąanalizuczyniłam250dowcipówożoniewyekscerpowanychzestron
internetowychwokresieodkwietniadoczerwca2012r.Biorącpoduwagędwa
podziałyhumoru:wedługtematuiwedługformy(por.np.Chłopicki1995),wpod-
jętychturozważaniachistotnestałosiękryteriumtematyczne.
Ożonie-etymologia,frazeologizmy,przysłowia
Rzeczownikżona(psł.žena)wiążesięetymologiczniezrdzeniami:greckim
gyn-gen-por.gyneCkobieta)
,igenosCród,pochodzenie)orazłacińskimgen-;łac.
genusCrodzaj)
,Cród)(por.Brückner1989,Szymczak1966).ZdaniemJędrzejko(1994,
s.160),ztymznaczeniemzwiązanesąmiędzyinnymitakiepolskieleksemy,jak:
cześniesygnałemsolidarności,akceptacji,którymsłuchającyreagujenakomunikatmówiącego.
Dośmiechuaprobatyzbliżonesą-zdaniembadaczki-jeszczedwieinnetypowejegoformy,
amianowicie:śmiechwspólnictwaiśmiechprzynależności,którerównieżpełniąfunkcjęspa-
jającągrupę.
2
Garczyński(1989,s.64)dowodzi,żedowcipysąnietylkoadresowanedoosóbopodobnych
poglądach,alewręczutwierdzająoneludziwewspólnychuprzedzeniachinienawiściach,anawet
wewspólnychwierzeniachiwartościach.
3
Wartododać,żeWierzbicka(1999)zaprototypowykawałuważakawałpolityczny,odnosząc
jegoprototypowośćjedyniedowarstwytematycznej,coniewydajesięujęciemwłaściwym,gdyż,
jaksłuszniezauważaWyrwas(2001,s.208),tensamtematmożebyćrozwijanywróżnychtypach
strukturtekstowych.Ponadtotematykakawałówzmieniasięnieustannie,aobecniebardzoczęsto
dominujewnichproblematykaerotyczna,obscenicznaietniczna.
