Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
10Językimowa
Wartowtymkontekściezadaćpytanie:doczegoczłowiekowisłużąjęzykimowa?
Odpowiedźnasuwasięsama:doporozumiewaniasię.Niejesttojednakjegojedyna
rola.Językjestwprawdzieabstrakcyjnymtworemmentalnymnależącymdojego
użytkowników,alepełniniezwykleważnefunkcje:
•popierwsze:istotnajestfunkcjapoznawcza(zwanainaczej:kognitywną),zwią-
zanazezdobywaniem,porządkowaniemiinterpretacjąwiadomościoświecie;
•podrugie:językpełnifunkcjękomunikacyjną,gdyżsłużydoporozumiewania
sięczłonkówspołecznościjęzykowejwzakresiewymianyinformacjiorzeczy-
wistości(mowa),atakżeichgromadzenia,przechowywaniaiprzetwarzania
(pismo);
•potrzecie:pozwalazbudowaćpoczuciewspólnoty,czylijednościzludźmi
porozumiewającymisiętymsamymjęzykiem(funkcjasocjalizująca);
•poczwarte:oczywistajestrolakulturowalubkulturotwórczajęzyka,gdyżpozwala
ongromadzić,zachowaćiprzekazywaćzpokolenianapokoleniedoświadczenia,
tradycjęiwartościduchowespołeczności;samtakżejestelementemkultury
jakocywilizacyjnegowytworuludzkości(zob.Grzegorczykowa2007:53-56).
Wzwiązkuztymjęzykjestwartościąkulturowądanejwspólnotynarodowej
narówniztradycjączyhistorią.Stanowipodstawowyskładnikjejtożsamości,
wobecczegoistniejepotrzebadbałościorozwój,pięknoibogactwojęzyka.
1.2.Cechyjęzykanaturalnego
Myślącojęzykujakosystemie,naktórymwspólnotamówiącaopieraswezwy-
czajekomunikacyjne,posługujemysięterminemjęzyknaturalny.Określenieto
odnosisiędomodelujęzykawogólejakowytworuspołecznościmówiącej,anie
dojęzykakonkretnego.Sytuujeonojęzyknaturalnywopozycjidojęzykasztucz-
nego(np.esperanto,interlingua,volapük)ijęzykówformalnych(np.zbiórprawi-
dłowonapisanychrównańmatematycznych,ciągisymboliwprogramowaniu).
Termintenmożebyćmylącywkontekścietradycyjnychopozycjimiędzytym,
conaturalne,stworzonesamorzutnieprzeznaturę,bezingerencjiczłowieka,
itym,cokulturowe,czyliprzezniegoprzekształcone,wymyślonelubwykre-
owane.Wtymkontekściejęzyknaturalnyniejestwynikiemnracjonalizator-
skiej”ludzkiejdziałalności,alesamorzutnymipodlegającymewolucjidziełem
wspólnoty.Istniejąwyrazistekryteriaodróżniającejęzykinaturalneodinnych
kodówznakowych.Należądonich:
