Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Tematycznyzakrespublikacji
15
Wiedzaojęzykachafrykańskichjesttakżeczęściądorobkujęzykoznawstwaogólnego,
ponieważdotyczyogromnegobogactwasystemówjęzykowych.Stanopisaniajęzyków
afrykańskichjestciągleniezadowalający,awobeczagrożenianiektórychznichrychłym
wymarciemprowadzeniepracdokumentacyjnychoznaczawyścigzczasem.Stądtakważ-
nedlaafrykanistycznegoprofilunaukowegobadaniaterenowe(fieldresearch),których
rezultatempierwszegramatykiczysłownikinieznanychdotądjęzykówlubchoćbylisty
słów.Trzebajednakstwierdzić,żemateriałjużzgromadzonypozwalaprowadzićnasze-
rokąskalębadaniaporównawczeiinterpretowaćposzczególnesystemyjęzykowezarów-
nowkontekścieogólnoafrykanistycznym,jakizodniesieniemdoteoriiogólnojęzyko-
znawczych.Wymiernerezultatytychpracwidoczneszczególniewyraźniewdwóch
płaszczyznach:winterpretacjihistoriijęzykówiwtypologii.
Tematycznyzakrespublikacji
Osiągnięciabadawczeafrykanistykirozproszonewlicznychtomachprezentujących
wiedzęśrodowisk,grup,pojedynczychjęzykoznawców.Stosunkowoniedawnopodjęte
zostaływysiłkiintegracyjnezarównowpłaszczyźnieorganizacyjnej
2
,jakiwujmowaniu
kwestiijęzykowychAfrykiprzekrojowowskalicałegokontynentu
3
.Powstałewtymnur-
ciepublikacje(Heine,Nurse2000;Platiel,Kabore1998,tomyartykułówkongresowych)
byłyinspiracjądopowstaniapodobnejpublikacjitakżewjęzykupolskim.
KsiążkaJęzykiafrykańskiepowstałazmyśląoudostępnieniubogatejwiedzyojęzy-
kachafrykańskichwszystkimtym,którychinteresujejęzykoznawstwo,stawiającetezy
iszukającedowodówopartychnafaktachjęzykowych,poszukująceuniwersaliówibada-
jącestrukturalnemożliwościjęzykówwkodowaniuznaczeń.Zezrozumiałychwzględów
niemożetobyćprezentacjawszystkichjęzykówafrykańskich,jesttoraczejprzykład
różnorodnościśrodkówgramatycznychisposobówkonceptualizacjipojęć,częstoistotnie
odmiennychodtych,któreznanezjęzykóweuropejskich.
Językiafrykańskiebyłyjużtematemkilkupublikacjiwjęzykupolskim(Piłaszewicz,
Rzewuski2004,Ohly1974,Frajzyngier1969),wktórychmożnaznaleźćinformacjeowy-
różniającychsięcechachafrykańskichsystemówjęzykowych,terminologiędotyczącą
niektórychzjawisk,jakteżnazwysamychjęzyków.Niniejszapublikacjamanacelupo-
kazaniejęzykówafrykańskichzbliska,przedstawienieichosobliwościstrukturalnychwraz
zilustracjąwformieprzykładów.Czytelnośćtychprzykładów(przynieznajomościsamych
języków)zapewniapowszechnewtakichsytuacjachnprzemorfemowanie”,którepokazu-
je,zjakichelementówpodstawowych,zaznaczanychwsłownikachjakoodrębnewyrazy,
awgramatykachjakoodrębnemorfemy,składasiędanakonstrukcja.Odrębnościtypolo-
2
PierwszyKongresJęzykoznawstwaAfrykanistycznego,grupującyspecjalistówzajmującychsię-
zykamiróżnychregionówgeograficznychiróżnychrodzinjęzykowychAfryki,odbyłsięwKwaluseni
(Suaziland),w1994r.,czyliponadstolatporozpoczęciubadańnadjęzykamiAfryki.Kolejnekongresy
odbywałysięjużcotrzylata:w1997r.wLipsku(Niemcy),w2000r.wLomé(Togo),w2003r.wRutgers
(USA),w2006r.wAddisAbebie(Etiopia).
3
WażnąpublikacjąnatematbogactwastrukturjęzykówafrykańskichjestksiążkaE.WelmersaAfrican
LanguageStructuresz1973r.Przezwielelatstanowiłaonagłówne,częstocytowanewpracachjęzyko-
znawczychźródłowiedzyojęzykachafrykańskich.