Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Oficjalizacjajęzykamniejszościowego
Stądjużtylkokrokdooficjalizacjijęzykamniejszościo-
wego,którazostałaprzezFishmanaumieszczonanaostatniej
pozycjiwskaliodwracaniazmianyjęzykowej.Oznaczato,
że–zdaniembadacza–samaoficjalizacjajęzykaniedecy-
dujeojegoprzetrwaniu.Niezapewniającwcześniejjęzyko-
wimiejscawspołeczeństwie,niedasięodwrócićprocesu
utratyjęzyka.Stawiającsobiezbytwygórowanezadania,
anieprzywiązującwystarczającejwagidomałychsukcesów,
możnaniczegonieosiągnąć.JakpiszeFishman:
Politykajęzykowawzględemzagrożonychjęzykówmusinapoczątku
skoncentrowaćsięnapodstawowych,prywatnychfunkcjachjęzyka
ijeślitomożliwe,bazującnatejsferzezbudowaćpołączeniamiędzy
pierwotnymiiwtórnymiinstytucjamimiędzypokoleniowejciągłości
przekazywaniajęzyka.Pracanadtąsferąjestkoniecznością;każde
bardziejzaawansowanedziałaniejestmożliwością.Zaistnieniedyglo-
sji(zesferamizarezerwowanymidlazagrożonegojęzyka)jestko-
niecznością;autonomiaekonomicznaczypolitycznaniezależnośćjest
możliwością.Powszechneodbudowaniepodstawowychfunkcjijęzyka
jestkoniecznością;wejściejęzykadowyższychsferwładzyinowo-
czesnościjestmożliwością63.
OczywiścieFishmannienegujewagioficjalizacjijęzyka
izrównaniajegoprawzjęzykiempaństwowym.Oficjaliza-
cjajestostatnimstopniemprocesuodwróceniasytuacjiję-
zykaizapewnieniamutrwalszegomiejscaipozycjiwpań-
stwie,jednakniekończystarańojegozachowanie.
Zdrugiejjednakstronywielubadaczyuważa,żedoję-
zykówniezagrożonychnależąjedyniete,któreposiadają
oficjalnystatuswpaństwie.MichaelKrausspodaje,żespo-
śródwszystkichjęzykówświatajedynie250jestuznawa-
nychzajęzykioficjalne,państwowelubwspółoficjalnena
terytoriumswojegowystępowania64.Tymsamymjęzykipo-
siadająceoficjalnystatuswpaństwachlubautonomicznych
63J.A.Fishman,LanguageandEthnicity…,s.401.
64M.Krauss,Theworld’slanguagesincrisis,„Language”1992,nr1.
48
