Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przychylnapostawapaństwwobecmniejszościjęzyko-
wychmożejednakprowadzićdoróżnychrozwiązań.Ste-
phenMayrozróżniadwatypyprawjęzykowych.Pierwszy
obejmujeprawaopartenatolerancji,zapewniającemożliwo-
ściużywaniajęzykawżyciuprywatnymipozarządowejsfe-
rzeżycianarodowego.Prawatemogąbyćrozumianewąsko
lubszeroko.Zawierasięwnichprawojednostkidoposłu-
giwaniasięjęzykiemwsferzeprywatnejipublicznej,wol-
nośćzgromadzeńiorganizacji,prawotworzeniainstytucji
kulturowych,ekonomicznychispołecznych,wktórych
pierwszymjęzykiemmożebyćjęzykmniejszości,atakże
prawodonaukitegojęzykawprywatnychszkołach.Drugi
typpraw–nastawionychnapromocję–odnosisiędouzna-
niamożliwościużywaniajęzykamniejszościwżyciupu-
blicznym,wsądownictwieipaństwowychurzędach.Tepra-
warównieżmogąbyćodczytywanedwojako.Wrozumieniu
najwęższymsprowadzająsiędomożliwościpublikowania
dokumentówwjęzykumniejszości,wrozumieniunajszer-
szymzaśprowadządouznaniajęzykamniejszościzajęzyk
oficjalnypaństwalubwspółoficjalnynatereniejegowystę-
powania71.Pomijającteróżnice,państwo,tolerującjęzy-
ki,może–jakwprzypadkuWalii–zapewnićimrzeczywi-
steiadekwatneśrodkipromocji,rozwojuiochronyalboteż
możeuznaćwszystkiejęzykiznajdującesięnajegoteryto-
riumzaoficjalne,nieprzeznaczającjednakżadnychrzeczy-
wistychśrodkównaichpromowanie.
Badaczezajmującysięodwracaniemzmianyjęzykowej
zwracająuwagę,żewprocesiezachowaniajęzykaważniej-
szajestjegotransmisjamiędzypokoleniowaizapewnienie
odpowiednichwarunkówdojegoużywanianiżoficjalizacja.
Bardzoczęstojednaktedwapostulatyuzupełniająsię,gdyż
uznanieprzezpaństwoprawaludzidoposługiwaniasięich
ojczystymjęzykiemwróżnychsytuacjach,zarównoprywat-
nych,jakipublicznych,potwierdzastatusjęzykaistwarza
71S.May,LanguageandMinorityRights.Ethnicity,Nationalismand
thePoliticsofLanguage,Harlow2001,s.185.
52
