Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.IDENTYCZNOŚĆ
AKONIECZNOŚĆ[56]
Wewspółczesnejfilozofiiczęstopojawiasięnastępującyproblem:
„Jakmożliwesąprzygodnezdaniaidentycznościowe[identity
statements]?”.Pytanietosformułowanejestprzezanalogiędosposobu,
wjakiKantsformułowałswojepytanie:„Jakmożliwesąsądy
syntetyczneapriori?”.Wobuprzypadkachcośzakładano:
wprzypadkuKantabyłotozałożenie,żemożliwesąsądysyntetyczne
apriori,awprzypadkuwspółczesnejliteraturyfilozoficznejjest
tozałożenie,żemożliwesąprzygodnezdaniaoidentyczności.
Wyjąwszyuwagęotejanalogii,niezamierzamzajmowaćsiępytaniem
Kanta;potym,jakzostałanapisanaraczejgrubaksiążkanatemattego,
jaksąmożliwesądysyntetyczneapriori,przyszliinni,wedlektórych
rozwiązaniemtegoproblemujestto,żesądysyntetyczneapriori
sąoczywiścieniemożliwe,aksiążkapróbującapokazać,żejest
inaczej,powstałanapróżno.Niebędęrozważał,ktomarację
wsprawiemożliwościsądówsyntetycznychapriori.Wwypadku
jednakprzygodnychzdańoidentycznościwiększośćfilozofówjest
przekonana,żepojęcieprzygodnegozdaniaidentycznościowego
prowadzidoczegośwrodzajunastępującegoparadoksu.Przeciwko
możliwościprzygodnychzdańidentycznościowychmożnawysunąć
takąotoargumentację[57]:
Popierwsze,prawozastępowalnościidentycznościpowiada,żedla
dowolnychprzedmiotówxiyjeżelixjestidentycznezy,tojeślix
mapewnąwłasnośćF,tomająteży:
(1)∀x∀y[(x=y)→(Fx→Fy)].
Zkoleikażdyprzedmiotjestniewątpliwiekoniecznieidentyczny
zsamymsobą:
(2)∀x☐(x=x).
Ale
(3)∀x∀y(x=y)→[☐(x=x)→☐(x=y)]