Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KOBIETYWYZWOLONE
39
rytualnenakazywałopozostawaćokrytą,spowitądraperiami.Młodzieniec,efebsym-
bolizowałmiłośćidopieropodkoniecVwiekup.n.e.pojawiłasięnagapostaćkobieca,
świadczącaowzrościeroliniewiastyipostępującychzmianachwupodobaniachero-
tycznych.Wcześniejszeosiągnięciaartystyczne(m.in.kontrapost)wykorzystanoteraz
dokształtowaniaciałażeńskiego.Ciągwspaniałychprzedstawieńrozpoczynałarzeźba
AfrodytyzVwiekup.n.e.(zaginiona,leczznanazrzymskichkopiijakoWenusGe-
netrix),prawdopodobniedziełouczniaFidiasza,reprezentującejeszczeudrapowany
akt.Tojednaknieprzeszkadza,bydostrzec,żejejpoza,przeznaczonapierwotniedla
męskiejfigury,nabieranowychwartości.Łuksięgającyoptyczniepiersi,którytworzy
podniesionebiodro,jestzrównoważonyłagodniefalistąliniądrugiejstronyciała.Poja-
wiasięniezwykłaharmonia,dającanietylkowspaniałyefektestetyczny,leczrównież
pobudzającazmysłyirodzącapożądanie.
„SzafirowłosaSafo”
Słowoeroswokresieklasycznymstałosięgłównieokreśleniemdlagorącegouczu-
cia,łączącegodojrzałegomężczyznęzmłodzieńcem(erastesazeromenesem),zwanego
obecniemiłościągrecką,inieprzypadkowobożekjemupatronującybyłprzedstawiany
wpostacipięknegoefeba.Tensposóbmyślenieprzetrwałdoczasówhellenistycznych
inawetPlutarchwsławnymDialoguomiłościerotycznejpoświęciłrozdziałuczuciom
międzymężczyznami,przedewszystkimchcącudowodnić,żedziewczętasągodne
miłościnarównizchłopcami.Byłoteżmiejscenamiłośćmiędzykobietami,leczbrak
tutajdostateczniepewnychprzekazów,aźródłosłówpopularnieprzyjętejnazwyjest
najprawdopodobniejchybiony.
MieszkankapięknejwyspyLesbos,żyjącanaprzełomieVIIiVIwiekup.n.e.Sa-
fona,wbrewpóźniejszymplotkomniewiązałasięzapewneseksualniezeswymipod-
opiecznymi.Byćmożepowodemoszczerstwbyłoto,żewieluwspółczesnychniemo-
głoznieśćjejniezależnościiwolności,acechyteprzekazywaławswejszkolemłodym
dziewczętom.Safonastałasięzałożycielkąinauczycielkąthissos(koła)kuczcimuz
iboginiAfrodyty.
DomSafonybyłmiejscemspotkańpanienzarystokratycznychrodów.Wtajem-
niczałajewarkanamuzyki,grynainstrumentach,poezjiitańca,ażdoichzamąż-
pójścia.Częśćliryków,któreprzyniosłysławęSafonie,byławyrazemserdeczności
iuczuciaprzyjaźniwstosunkudouczennic,radościspędzaniaznimiwspólnych
chwilismutkurozstaniazpowoduichmałżeństwa.Pisaładlanichpieśniweselne
orazobdarzałapożegnalnymiwierszami,gdyrozpoczynałydorosłeżycie.Jednocześ-
niedziękijejpoezjipoznajemyprzywiązaniedobraciigraniczącązuwielbieniem
miłośćdocóreczkiKleis,„złocistemukwieciupodobnej”.Safonienieobcebyłyuczu-
ciaspodznakuErosaskierowanekumężczyznom,awtowarzystwiejednegozado-
ratorówzostałauwiecznionanawazieznajdującejsięwMonachium.Byłnimpoeta
Alkajos,którypoświęciłjejpięknyliryk,leczzostałprzezniąodtrącony.Toniejego
dotyczyłyprzeżyciazawartewpięknymwierszu,wktórympoetkazwierzałasię,że
„nawidokukochanegogłosjejwięźniewkrtani,ciałopłonie,ająogarniabladość,
