Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Pojęcienadzoruijegozakres
zachodzącewkraju,awkońcu-jakoogółinstytucjiprawnychdoty-
czącychtychdziedzin16.
Pojęcienadzorupojawiłosięwepoceliberalnegopaństwaprawnego
wrazzzapoczątkowaniemprocesówdecentralizacjiwładzypublicznej
państwatypupolicyjnegoiorganizowaniemnazasadziepowszechności
korporacjisamorządowychocharakterzeterytorialnym17.Korporacje
tebyłyjednocześniepoddawanekontroli,aniekiedyteżingerencji
wzakresiesposobuwykorzystywaniaprzyznawanychimkompetencji.
Pierwszelegalnedefinicjenadzoru,nazywanegopolicją,powstały
podkoniecXVIIIw.ibyłyzawartewAllgemeinesLandrecht(1794r.)
orazCodepénal(1795r.).Każdyztychaktówprawnychpodawałwąskie
znaczeniepolicji,ograniczającjewyłączniedoochronyporządku
ibezpieczeństwapublicznego.Decydującywpływnarozwójnadzoru
miałaWielkaRewolucjaFrancuska,wrazzktórąpojawiłasiękoncepcja
organizacjiadministracji,pojęćprawnychorazteorieokreślającestatus
publicznoprawnyjednostki18.Wykształciłsięwówczasmodelmonarchii
konstytucyjnejipaństwaprawnego,wktórychskutecznieutrwaliłosię
przekonanie,żekoniecznejestustanawianiezarządupaństwowegonad
gospodarką,pozwalającegonaochronębezpieczeństwaiporządku
publicznego19.
WXIXw.zasięgpojęciapolicji(nadzoru)obejmowałjużwszystkie
formydziałaniapaństwadokonywanedlaochronyporządkuibezpie-
czeństwapublicznego,włączniezzagadnieniamizzakresużyciagospo-
darczego.Takierozumienienadzoruobecnejestwustawodawstwie
inauceprawadodniadzisiejszego.Występujewobrębieróżnychze-
społówkompetencjiwładczych,zktórychorganyadministracjikorzy-
stająwrelacjachzewnętrznych,zpodmiotaminienależącymido
strukturadministracjipublicznej,jaknp.nadzórbudowlany,nadzór
architektoniczny,nadzórsanitarny,nadzórpedagogiczny.Mowatu
otzw.nadzorzewprawiematerialnym20.JakpiszeM.Szewczyk21,
16A.Dobaczewska,Instytucjanadzorubankowegowświetleprawapolskiegoiprawa
WspólnotyEuropejskiej,Gdańsk2000,s.18in.
17M.Szewczyk,Nadzórwmaterialnymprawieadministracyjnym,Poznań1995,s.26.
18A.Filipowicz,Pojęcieifunkcjenadzoruwadministracjipaństwowej,Wro-
cław-Warszawa-Kraków-Gdańsk1984,s.117-118.
19Ibidem.
20P.Chmielnicki,Aktynadzorunaddziałalnościąsamorząduterytorialnego
wPolsce,Warszawa2006,s.110in.
21M.Szewczyk,Nadzórwmaterialnymprawieadministracyjnym...,s.27.
22
