Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZiAŁ2–WiESŁAWABUCZEK
33
ireligiioraztolerancji.Dialoguważanyjestteżzapodstawowyśrodekregulujący
stosunekKościoładoświata19,realizującysięnapłaszczyźniespotkaniaosóblub
grupspołecznych.
PrekursoremdialogubyłSokrates,który-jakpiszeJ.Rutkowiak-nwpozor-
nieprostychulicznychrozmowachprowadzonychzmłodzieżąuczyłjąodróżniania
wiedzypozornejodwłaściwej”20.Wbudowaniuwludziachpostawydialogowejwy-
różniałtrzyistotnemomenty:wiedzę(prawdatkwiwczłowieku),zadaniemwycho-
wawcyjestwydobycietejprawdy(uświadomieniejej),azapomocątejautorefleksji
sąumiejętniestawianepytania.USokratesabrakjestosobistegostosunkudopart-
nera-stwierdzaJ.Tarnowski,arelacjadialogowapowinnaobejmowaćcałegoczło-
wieka,jegouczuciaiwspółdziałanie21.WswychdialogachSokratesograniczałsię
dosferyintelektualnej.Partnerdialogujestjedyniedlaniegojakbyinstrumentemdo
wydobyciawiedzy,poznaniaprawdy22,aprocesdialogowyzachodziwminimalnym
stopniu.Dialogjestwięcpojęciemogromniewieloznacznym,związanymzarówno
zfilozofiąstarożytną,jakiwielomanurtamifilozofiiwspółczesnej.
Czywspółczesnynauczycielmożebyć/jestczłowiekiemdialogu?Dlawłaściwe-
gozrozumieniaroli,jakąpełniwychowawca-nauczyciel,właściwejestzastanowienie
sięnadzagadnieniemwychowania,gdziedialogedukacyjny(międzynauczycielem
auczniem)łączysięjakbynaczyniapołączonewprocesiewychowaniazdialogiem
wychowawczym.Odpowiadającnapostawionepytania,możnaprzyjąć,żewspółcze-
snynauczycielniezawszejestnauczycielemdialogu,alechcenimbyć.Skłaniagodo
tegouwzględnienieprzypodejmowaniudziałańwychowawczychzłożonośćczynni-
ków,któretworząsytuacjewychowawcze.Towymagaodwychowawcyuwzględ-
nienia,żewychowanek,jegonja”stanowicentrumoddziaływańwychowawczych.
Wychowanekposiadaswojąwartość,cosprawia,żeniemożeonbyćtraktowanyjako
przedmiotdocelu.Wychowaniemabyćwsparciemipomocąwkształtowaniunbycia
sobą”wychowanka.Powinienbyćon-jakstwierdzaM.Nowak-nuzdalnianydo
większejniezależności,dozdolnościdodecydowaniaosobie,atakżedozmieniania
zastanychwarunkówspołecznychikulturalnych”23.Wychowaniepojmowanejako
relacjamiędzywychowawcąawychowankiemukazujenamichwzajemnywpływ
nasiebie,gdyżsązwrócenikusobieinawzajemodsiebiezależą.Trafnieujmujeją
definicjaK.Schallera,zgodniezktórąnwychowaniesątosposobyiprocesy,które
19R.Łukaszyk,,Dialog...,op.cit.,s.1258.
20J.Rutkowiak,Pytanie,dialog,wychowanie,PWN,Warszawa1992,s.98.
21J.Tarnowski,Jakwychowywać?,Wyd.ATK,Warszawa1993,ss.116-117.
22Ibidem.
23NowakM.,Podstawypedagogikiotwartej,WydawnictwoKUL,Lublin2000,s.444.
