Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kulturafizycznawświetlefilozofiiiteologii
27
czyćwdziełobudowyświatadoczesnego.Stałnastanowisku,żezadaniem
człowiekaniejestpodziwianieboskiegodziełastworzenia,alewłączeniesię
wproceskontynuacjiidoskonalenia.Dziełostwarzaniaświatazostałoprzez
Bogatylkorozpoczęte,natomiastdalszepowodzenietegoprocesuznajduje
sięwrękachczłowieka.„Skoroczłowiekzostałstworzonynatobywsensie
naturalnymczynadprzyrodzonymstaćsiębogiem,toniemożeprzyjąć,że
mądrośćjegomapolegaćnarozmyślnejimonotonnejuległościnaturzeludz-
kiej,określonejraznazawsze”37.
Ubolewałzpowodurozdarciaczłowiekaprzezwspółczesnyświatiza
celpostawiłsobiepołączenietego,conajwartościowszewkażdymzkierun-
ków.Usiłowałscalićjeponownie,złączyćwnim(personalizmie)ciałoidu-
cha,jegorozmyślaniaijegodzieła,myślidziałanie.
Krytycznieoceniabiernepostawychrześcijan.PowołującsięnaNietz-
schegopowiada:„Skorochrześcijaninjestczłowiekiemchorymniechżewięc
jużraznareszcieumrze.Ludzkośćjestjużzmęczonazużywaniemswoichnaj-
lepszychsiłnaszamotaniesięzwiekuiściekonającym”38.
Byłgorącymzwolennikiemrozwojunaukiitechniki.Technikętrakto-
wałjakoprzedłużenieciałaludzkiego,bo„maszynajestrozszerzeniemsię
ciałaludzkiegowcieleświata”.Ci,którzy„rzucająprzekleństwonatechnikę”
sąmanicheistamiwnowymwydaniu,manicheiścitradycyjnipotępiali„ciało
naturalne”,nowipotępiają„ciałosztuczne”39.
Mounierprzeciwstawiasięzarównopostawomskoncentrowanymwy-
łącznienażyciuwewnętrznym,introwertycznym,jakiskoncentrowanymna
życiuzewnętrznym,ekstrawertycznym.JednąnazywapostawąNarcyzadru-
gąHerkulesa.Stoinastanowiskuwszechstronnegoiharmonijnegorozwoju
człowieka,jegostrukturywewnętrznejizewnętrznej,duchowejicielesnej.
Krytykujepostawyskoncentrowanewyłącznienarozwojuduchowyminie
uwzględniającewswoichdziałaniachsprawcielesnegoizdrowotnegorozwo-
ju.Krytykujejednakitych,którzyograniczająswąaktywnośćskierowanądo
świataikoncentrująsięwyłącznienadoskonaleniuswejstrukturysomatycz-
nej,bezuwzględnianiawtychdziałaniachwymiarunadprzyrodzonego.
Zatemwszelkaaktywnośćruchowajestzewszechmiarzalecanaprzez
Mounieraiwinnaonasłużyćzjednejstronyzaspokojeniupotrzebczłowieka
wtymzakresie,sprzyjaćjegorozwojowi,alezdrugiejwinnaprzygotować
godopracynarzecznowegoświata,którybędziestanowiłwynikpołączenia
duchaimaterii,duszyiciała,mądrościisiły,najlepszychwartościtkwiących
wspirytualizmieimaterializmie.
37
Zob.J.Zabłocki(1963),Personalizmmounierowskiapolskikatolicyzmotwarty,Więź,nr3.
38
Zob.E.Mounier(1960),Cotojestpersonalizm,op.cit.,s.9.
39
Zob.E.Mounier(1965),Chrześcijaństwoipojęciepostępu,Warszawa,s.106.
