Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
(wcytowanymmiejscu)pewienwyjątek,któryprowadzidotej
właśniezasady,którazostałaprzedchwiląwyłożona,amianowicie
dozasadyistotnychpotencjałów,nieurzeczywistnionychwdanej
zmysłowej,leczmimotowchodzącychwskład„przedmiotowej
zachęty”dziękitemu,żesąbardzobliskotejdanej.Rzeczwtym,
że„ład”waktualnymświeciewprowadzapochodny„ład”wśród
przedmiotówwiecznych.Humepisze:
Jestjednakpewnezjawiskoprzeciwne,któremogłobydowodzić,żeniejest
absolutnieniemożliwe,iżbyideewyprzedzałyodpowiadająceimimpresje.
Myślę,żełatwozgodzisiękażdy,iżwyraźnieróżneiodrębneideebarw,jakie
odbierająoczy,lubideedźwięków,jakiedajesłuch,sąwistocierzeczyróżne
międzysobą,choćjednocześniedosiebiepodobne.Otóżteraz:jeżelitojest
prawdąoróżnychbarwach,toniemniejprawdąbyćmusioróżnychodcieniach
tejsamejbarwy,iżkażdyznichwytwarzaodrębnąideę,niezależnąodinnych
[...].Wyobraźmysobietedy,żektośposługiwałsięswymwzrokiemprzezlat
trzydzieściidoskonalesięzapoznałzbarwamiwszelkiegorodzaju,wyjąwszy
jedenszczególnyodcień,powiedzmybłękitu,któregonigdyniezdarzyłomusię
spotkaćbezpośrednio.Niechajterazwszystkieodrębneodcienietejbarwy,poza
tymjednym,będąpołożoneprzednimwporządkuodnajciemniejszego
donajjaśniejszego;jestrzecząoczywistą,żebędzieonspostrzegałlukętam,
gdziebraktegojednegoodcienia,ibędziezdawałsobiesprawę,iżwiększajest
odległośćpomiędzysąsiednimibarwamiwtymmiejscuniżwjakimkolwiek
innym.Pytamteraz,czyjestrzecząmożliwądlatejosoby,iżbyzwłasnej
wyobraźnidopełniłatenbrakiwytworzyłasobieideętegoposzczególnego
odcienia,choćonnigdypoprzednioniebyłjejdanyzmysłami?Myślę,żebardzo
niewieleosóbbędzietegozdania,iżniepotrafionategouczynić;itomoże
służyćzadowód,żeprosteideeniezawszepochodząododpowiadających
imimpresji;choćprzykładtenjesttakszczególnyiwyjątkowy,żemożenawet
niewartonanimzatrzymywaćnasząuwagę;iniezasługujeonnato,iżbydla
niegosamegozmieniaćnasząogólnązasadę[5].
Fragmenttenniewymagakomentarzazwyjątkiemostatniego
zdania.Humemarginalizujeten„przykład”jako„szczególny
iwyjątkowy”,awłaśnietakąjegoocenękwestionujefilozofia
organizmu.Przyjętatuanalizakonkrescencjiwskazuje,żeistnieje
źródłoczuciakonceptualnegoprzyjmującelubodrzucającewszystko,
conadajesiędoczucia,zuwaginadoniosłośćdlapodstawowych
danych.Gradacjaprzedmiotówwiecznychwodniesieniudotej
doniosłościjest„zachętąprzedmiotową”doczucia,proces
konkrescencjiwprowadzadoczuciapewnąselekcjęztej„zachęty
