Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
EdgarWind
ΘΕΊΟΣΦΌΒΟΣ.
ROZWAŻANIAOFILOZOFIISZTUKIPLATONA
KiedyPlatonwobliczużądańpaństwaskładawofierzesuwerenne
prawaartysty,kiedyoczekuje,żeprawodawcazmusiartystędotego,
bypodgroźbąwygnaniazpaństwaprzedstawiałtylkotematy,które
wyzwalająpodziwdlaczynówheroicznychipobudzająchęćich
naśladowania,bywreszciewykorzystywałtylkotakiesposoby
kształtowaniaartystycznego,któreumacniająduszę,zamiast
jąosłabiać–słowem,kiedyPlatonwtrosceourzeczywistnienie
swegozamiarupragniewykreślićzHomeraiHezjodawszystkie
miejsca,któremogłybystanowićzagrożeniedlawychowania
młodzieży–współczesnyinterpretatorstajeniejakobezradnywobec
takichrygorystycznychposunięć.Najczęściejniejesteśmy
wystarczającobezstronni,bypodzielaćsposóbodczuwaniapewnego
amerykańskiegokrytyka,którynajzupełniejszczerzewyznał,
iżPlatonjestmunienawistnyiżegardzijegodziełem,gdyżznajduje
wnimzapowiedździałańAnthony’egoComstocka,osławionego
cenzorapurytańskiego.Tegorodzajuporównanieoburzaalbo
śmieszy–cojednakmielibyśmymuprzeciwstawić?Czytylko
ztrudemzdobytąświadomość,iżsprawysąznaczniebardziej
złożone?Czytylkoto,cozniejakądumą,wktórązresztąjuż
zdążyliśmyzwątpić,zwykliśmynazywać„zmysłemhistorycznym”?
Chętniezgodzimysięzogólnym(icałkowicieniewiążącym)
stwierdzeniem,żedogreckiegofilozofa,żyjącegodwatysiącelat
temuzokładem,niewolnonamprzykładaćmiary,którąmierzymy
anglosaskiegobiurokratęzubiegłegostulecia,zaśrozstrzygnięcie
wprzypadkuComstockawyglądającenaprzejawprowincjonalnej
tępoty,uPlatonajestwyrazemgłębokiejrefleksji.Cojednak
przesądzaogłębiowegonamysłuwyrażającegosię
wpodporządkowaniuartystypaństwu?Idlaczegozgestem
dezaprobatyodwracamysięodtakiegorozwiązania,oileniepokrył
godostateczniegrubąwarstwąkurzzapomnienia,leczwprzypadku
