Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A1–Komórkiprokariotyczne
5
(a)
błona
komórkowa
ścianakomórkowa
zpeptydoglikanu
zbudowana
(b)
peryplazmatyczna
przestrzeń
komórkowa
błona
zewnętrzna
błona
Rysunek3.Budowaścianykomórkowejbakterii(a)Gram-dodatnich
i(b)Gram-ujemnych
Wicibakteryjne
Licznekomórkibakteryjnemająpodobnedoogonówprzydatkinazywanewiciami.
Dziękiruchomrotacyjnymwicibakteriemogąprzemieszczaćsięwpłyniepozako-
mórkowymalbowkierunkuatraktanta,albooddalająsięodrepelenta.Ruchytakie
określasięterminemchemotaksja.Wicibakteryjneróżniąsięodrzęsekiwicieuka-
riontówdwiemacechami:1)każdawićbakteryjnajestzbudowanazbiałkaflage-
liny(opodjednostce53kDa),anietubuliny(patrztematB5);2)wićwykonujeraczej
ruchyrotacyjne(rotacja),aniefalowegozginania.BakterieE.colimająokołosześciu
wici,którepowstająwprzypadkowychmiejscachnapowierzchnikomórki.Sąone
cienkimi,helikalnieskręconymifilamentamiośrednicy15nmidługości10Pm.
Mikroskopiaelektronowaujawniła,żefilamentwicizawiera11podjednostekusta-
wionychwdwóchobrotachhelikalnych,i-kiedyjestoglądanyodkońca-wygląda
jak11-łopatkoweśmigłozpustymcentralnymrdzeniem.Wicirozrastająsiępoprzez
dodawanienowychpodjednostekflagelinynakońcuoddalonymodkomórki,przy
czymnowepodjednostkidyfundująprzezcentralnyrdzeń.Upodstawywiciprzy
błoniekomórkowejznajdujesięmotorwici,skomplikowanyzbiórokoło40białek.
Rotacjawicijestnapędzanaprzezprzepływprotonówpoprzezniektórezbiałek
motoru.Podobny,napędzanyprotonamimotorzostałznalezionywF0F1-ATPazie
2,
którakatalizujesyntezęadenozynotrifosforanu(ATP)(patrztematL2).
2ObecniepreferujesięnazwęsyntazaATP(przyp.tłum.).
