Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.Jaworska-Witkowska,Kukulturowejkoncepcjipedagogiki.Fragmentyiogarnięcie,Kraków2009
ISBN:978-83-7850-349-1,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2009
52CzęśćI.Pedagogikamiędz
ytropamikultury...
całapedagogikastoiprzedkoniecznościąpojmowaniaczłowiekajakotakiegobytu
kulturowegowrozumieniukulturyjakosferysymbolicznej,któraswoimbogac-
twempozwalaczłowiekowinietylkowyrażaćsiebielepiej,aletakżezakorzeniaćsię
wświecieznaczeń,sensówisymboli.
1.2.Odwóchpostawachprogramowychpedagogiki:
strukturalnejifunkcjonalnej
Wsposobachformułowaniaprogramówedukacyjnychiwichuzasadnieniu
pedagogicznymdobrzejestodróżnićdwatypypodejściaiswoistejUlogiki”działa-
nia,oodmiennympotencjalerozwojowymizupełnieinnymtraktowaniukultury
jakoodniesieniadladziałańnietylkowedukacjiszkolnej,lecztakżewpostawach
samokształceniowych.
Metodologicznierzeczujmując,mamytudoczynieniazanalogiąwobecdwóch
poziomówiusytuowańfazowychwoperowaniukategoriąautonomiiwrozwoju
psychospołecznymjednostkiidlategowartoprzyjrzećsiębliżejtemuproblemowi.
Namarginesietymczasemzauważmyjeszcze,żepodobniewartobydokonaćpo-
równaniamiędzymożliwątuodmiennościąanawetewolucjątypudyskursuwpe-
dagogice,psychologiiorazwsocjologii,gdzie,jakwiemy,mówisięofunkcjonalizmie
zastępowanymstopniowonastawieniemfunkcjonalno-strukturalnymwtymdru-
gimprzypadku,zasprawąmiędzyinnymipostulatówmetodologicznychRoberta
Mertona9.Wprzypadkupsychologiispołecznejszczególniepouczającyjestostatnio
uwypuklony,niezwyklewymownypostulatUanalizysystemowej”obecnywpostawie
PhilipaZimbardo(2008,np.s.32-33,244-248,333-337),gdzieobnażonawspo-
sóbkapitalnydlapedagogicznejtroskiowrażliwośćetycznąwdziałaniupułapka
UefektuLucyfera”wynikaznakładaniasięnasiebietrzechwymiarówjednostkowego
działaniaicałościstruktury:osoby,sytuacjiisystemu.Mamyzatemperspektywę
rozumienia,iżjednocześniepresjefunkcjonalneiuwarunkowaniastrukturalne
mogąsytuacyjniegenerowaćdysfunkcjeidegradacjemożliwychwichramachrelacji
idominującychmechanizmów.Posługującsiętuwtleobydwomaprzykładami,chcę
podkreślićmojezrozumieniewagiprzekraczaniaramzbytredukcjonistycznychujęć
dychotomizujących,budującychsztywnealternatywy,zamiastposzukiwaniaich
dwoistejkonstelacji(konfiguracji).Zawszeoczywiścietrzebazacząćodwyostrze-
9Wprzypadkuważnychdlapedagogikiaspektówteoriirólspołecznych(por.ideaambiwalencjiso-
cjologicznej)tenoksymoronicznyaspektewolucjidyskursusocjologiizostałuwypuklonywpracach
L.Witkowskiego(por.pierwszytomesejówzjegoUtryptykuedukacyjnego”),zprzywołaniemklu-
czowejformułyMertonadetachedconcern–zdystansowanejbliskości(troskliwości)-jakowarun-
kudziałaniaprofesjonalnego,respektującegozłożonośćsytuacjiistrukturyjednocześnieobowiązu-
jącychwniejnorm,zadańipowinności.
