Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
współczesnychuniwersytetóworaztempozmiankulturowychitechnologicznych,
prognozowałichzmierzchdo2030roku[Drucker1997,s.122–128].Dzisiajminęło
20latodHprzepowiedni”guruzarządzaniainiewidaćprocesuzanikaniauniwersy-
tetów.Wręczprzeciwnie,tempotworzeniauczelniwyższychnaświeciezwiększasię
sukcesywnie,choćpogłębiasięichzróżnicowanie.Szczególniezwiększasięliczba
nastawionychnazyskiprywatnychszkółwyższych[Ruch2003].Niewątpliwiezatem
rośniezróżnicowaniepomiędzyżnymitypamiuczelniwyższych,atakżedokonują
siędalekoidącezmianykulturorganizacyjnychwspółczesnychuniwersytetów.Opi-
sowimetamorfozwspółczesnychuniwersytetówpoświęconajesttamonograa.
OkreślenieHutopia”znalazłosięwjęzykuhumanistykiwXVIwiekuzasprawą
dziełaTomaszaMorusa.JakpiszeJerzySzacki,H[utopiato]nieustającapodróżdo
kraju,któregoniema,poszukiwaniewyspyszczęśliwej”[Szacki1980,s.13].Jestona
jednocześnieideałem,mrzonkąiprojektemrewolucyjnegoeksperymentuspołecz-
nego.Jednakistotamyśleniautopijnegoleżyupodstawtworzenialudzkichwspólnot
iorganizacji.Jestonaprzejawemkondycjiczłowieka,którydążydobudowyidealnej
społecznościwysublimowanejponadułomnościrzeczywistychwspólnot[Bauman,
Tester2003,s.66].Owadoskonaławspólnotaodznaczaćsiębędziepełnąstabilno-
ścią,trwałością,sprawiedliwością,osiągającswoistystanstatusquoHkońcahistorii”
[Fukuyama1992].Utopie,wprzeciwieństwiedodystopii,toidealistycznewizjeprzed-
sięwzięć,któremiałybyprowadzićdoemancypacjiludzkości.Koniecutopiizatemto
momentrozczarowaniaipozbawieniailuzji,aletorównieżchwilapogłębionejreeksji
naddokonującąsięzmianąisposobemjejrozumienia.Istotawspółczesnegouniwer-
sytetubadawczegoufundowanajestnapostoświeceniowejutopiiidealnejwspólnoty
pracownikówakademickichistudentów,którzywspólniewzbogacająnaukę,dosko-
naląsięiniosąpostęp.Wielośćorganizacji,posługującychsięwspółcześnienazwą
uniwersytet,którychmisjewiodącorazdalejodwyidealizowanejwspólnotybadaczy
istudentów,skłaniadopodjęciabadańnaddokonującąsięwspółcześnietransforma-
cjąkulturakademickich.Problematykazmianinstytucjiakademickichtoniewyłącznie
domenawspółczesności.Przywołującpolskiprzykład,możnazauważyć,żeHugoKoł-
łątajwXVIIIwiekuprzeprowadziłzramieniaKomisjiEdukacjiNarodowejreformę
AkademiiKrakowskiej[Kołłątaj1967].JednaktowłaśniewdrugiejpołowieXX
ipierwszychdekadachXXIwiekudokonujesięgłębokatransformacjakulturuniwersy-
tetóworazwzrastazróżnicowaniepomiędzyżnegorodzajutypamiuczelniwyższych.
Wielubadaczydiagnozujeprzyczynyzmianwuczelniachwyższychnaświe-
cie.Wśródnajważniejszychźródełtransformacjiwymieniasięzróżnicowanetrendy,
obejmującem.in.:
światowywzrostpopytunausługikształceniawyższego,
dywersykacjęiprywatyzacjęinstytucjikształceniawyższego,
wzrostinternacjonalizacjiorazinterakcjiglobalnych,
wzrastającewykorzystanietechnologiimobilnychikomunikacyjnych[Altbach,
Forest2006,s.1],
umasowieniekształceniawyższego,
długookresowytrendwkierunkuspołeczeństwaopartegonawiedzy[Enders
2006,s.5].