Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
Przedmiotemtejmonografiijestrefleksjanadkondycjąwspółczesnegouni-
wersytetuwPolsceinaświecie,przedewszystkimzperspektywyorganizacjiizarzą-
dzania.ChoćwPolsceniebrakujewybitnychbadaczyistudentów,tojednaknawet
najlepszymkrajowymuczelniomdalekodoświatowejczołówki.Wartopodjąćsię
zadaniazrozumieniaproblemówuniwersytetu,równieżpoto,byrozwijaćdziałania
reformatorskie.
Wksiążcedyskursorganizacyjnywykorzystujewglądhumanistyczny,awięc
próbęinterpretacjisensównadawanychuniwersytetowiwewspółczesnejkulturze.
Perspektywahumanistycznauwzględnialudzkieispołecznespojrzenienakulturę
izmianywuczelniachwyższych,któreniesątylkorealnymisystemamiorganizacyj-
nymi,alerównieżintersubiektywnymisieciamiznaczeń.
Wielubadaczyreprezentującychnurtykrytyczneopisujesymptomykryzysu
współczesnejkulturyakademickiej(np.MattsAlvesson,HughWillmott,Henry
Giroux).Wśródprzyczynkryzysuuniwersytetówwymieniasięmiędzyinnymi:
•komercjalizacjęinstytucjiakademickich,
•umasowienieedukacjiwyższejiobniżeniepoziomukształcenia,
•rynkoweprzekształceniauniwersytetówzgodnezlogikąnowegozarządzania
publicznego(terminużywanyzamiennieznewpublicmanagement),
•erozjęetosuklasycznejnauki,
•odejścieodkształceniaintelektualistów,narzeczkształceniawąskospecjali-
stycznego(formowanieHjednowymiarowegoczłowieka”),
•rugowaniehumanistykizkształceniaisferybadań,
•odchodzenieodideikrytycznegoirefleksyjnegokształcenia.
Procesytransformacjiwspółczesnychuniwersytetówmożemyinterpretować
dialektycznie,gdytezęstanowiądokonywanewduchuHnowegopublicznegozarzą-
dzania”przekształceniarynkoweuczelni,aantytezę–diagnozyniszczeniaetosu
uniwersytetówprowadzoneprzezbadaczynurtukrytycznego(CriticalManagement
Studies,CriticalPedagogy,CriticalManagementEducation–terminyangielskieuży-
wanesąwksiążcezamienniezterminamipolskimi:krytycznynurtzarządzania,
pedagogikakrytyczna,krytycznaedukacjamenedżerska).Nasyntezęsięjednaknie
zanosiijaknaraziepowinnosięprzyjąćwielośćperspektywpoznawczych(analiza
wieloparadygmatyczna).Dlabadaczynowegozarządzaniapublicznegotransforma-
cjarynkowasystemuedukacjiwyższejprzyniosłapozytywneskutkiwpostaciwzrostu
efektywnościiproduktywnościkształcenia.Dlahumanistówrozwiązaniembyłby
powrótdoideiuniwersytetuhumboldtowskiegoorazkształceniawduchuuniversitas
ihumaniora.Takazmianamiałaby:wzmacniaćfundamentyspołeczeństwobywatel-
skich,przyczyniaćsiędorozwojunaukiiwzrostujakościkształcenia.Powstająjednak
dylematy,doktórychbędępróbowałodnieśćsięwtejmonografii;czytransformacja
kulturniejestnieodwracalnaiczymożliwyjestpowrótdohumboldtowskiejutopii?
Odpowiedzinatepytaniasąmożliweprzezzgłębienienajważniejszychtrendów
itrajektoriidokonującychsięprzekształceńkulturakademickich.
Poszukującnajważniejszychosidokonującychsiętransformacji,zdecydowałem
sięjeprzedstawićwpostaci14tendencjizmianzawartychwkolejnychrozdziałach
