Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.PRZYCZYNYKRYZYSUTOŻSAMOŚCIKULTURY
ROSYJSKIEJ
Kryzysowitożsamościkulturowejtowarzyszypojawieniesięalternatywnego,
wstosunkudotradycjikulturowej,zapatrywanianarzeczywistość.Dojegocha-
rakterystycznychprzejawównależąutopiespołeczneipolityczne.Stanowiąone
ewidentnywyrazzerwaniaztradycyjnymisposobamimyślenia.Jednaknaogół
przezdłuższyczaszachowanyzostajedystanspomiędzyutopiąapolitykąjako
dziedzinąpraktycznegodziałania.Służyonprzygotowywaniunarzędzidziałania
dlawprowadzeniadorzeczywistościrozwiązańutopijnych.TenstanJerzySzacki
nazywautopiąpolitykiitwierdzi,żeniereprezentujeżadnychsobietylkowłaści-
wychideałówspołecznych.[...]Odznaczasięraczejswoistąlokalizacjąowychide-
ałówniźliichbezwzględnąoryginalnością.Adaptacjapoleganatym,żegdzieś
ikiedyśzamienianatuiteraz
1.Adaptacjiutopiinagrunciepolitykiprzeciwstawia
siękonserwatyzm.
Przebiegsporuutopijnegoprogresizmuikonserwatyzmunagrunciekulturyru-
skiejorazrosyjskiejzależnybyłodstopnianegacjiorazakceptacjitradycjilub
utopii,atakżeodpolitycznejsiłyśrodowiskkonserwatywnychorazaktualnego
stanujednościkultury
2.Istotąkonserwatyzmu,jakdowodziRyszardLegutko,jest
stałaludzkapotrzebazachowaniatego,coistnieje,przedatakiemwszelkiegoro-
dzaju:Fikcjiwyspekulowanychprojektów
3.Konserwatyści,piszedalejautor,bro-
niąrzeczywiecznych,konkretnejkultury,realności,zktórąoddawnaobcują,
wszystkiegotego,coniezmienne.Wartotakżewspomnieć,żehistoria,wrozumie-
niukonserwatystówchrześcijańskich,posiadawartośćwyłączniejakoprzestrzeń
Objawienia.Dlategoobcyimjestwszelkihistorycznydeterminizm,zwłaszcza
wodniesieniudoprawdy.
Postawykonserwatywnezeszczególnymnatężeniempojawiałysięwhistorii
RusiMoskiewskiejiRosjiwtedy,gdyzagrożeniuulegałarelacjakulturywstosun-
kudoprawdymetafizycznej.Niebyłotospecyfikąkulturyortodoksyjno-pra-
1J.Szacki,Spotkaniazutopią,Warszawa1980,s.140–141.
2OźródłachindywidualnychcechkonserwatyzmupatrzN.Lobkowicz,Czaskryzysu,czasprze-
łomu,przekł.G.Sowinski,Kraków1966,s.35–59.
3R.Legutko,Etykaabsolutnaispołeczeństwootwarte,Kraków1997,s.109.
