Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Itak,gdyzamierzamcośzrobić,wówczas„ja
podmiotowe”jestwyrazemjaźni,którawłącza„ja
przedmiotowe”zbezpośredniejprzeszłości,zawierającej
mojąpoznawcząiemocjonalnąodpowiedźnawrażenia,
którychwłaśniedoświadczyłem.Azatemterazmożna
zapytać,jakwłaściwieuczęsięcośrobić–iodpowiedź
musibrzmiećnastępująco:uczymysięrobićcoś,robiąc
to,anieprzezbycieinstruowanym,jaktorobić.Jednak
instruowanie,jakcośrobić,możebyćbardzopomocne,
kiedypodejmujemydziałanieporazpierwszy.
Jakkolwiekoczywistejestto,żenietylkobezmyślnie
stosujemyteorięwpraktyce,jakożemamyumysł
iwkonsekwencjipodejmujemydecyzjęozachowaniusię
wokreślonysposób–tutaj:uczymysiędziałać
–imożemybyćzdolnidowykorzystaniatego,czego
nauczyliśmysiępoznawczo,gdyrozpoczniemydziałanie.
Robienieczegośnowego–przeżywanienowego
doświadczenia–zawszejestczęściąnaturyeksperymentu
wdziałaniui(wkonsekwencji)uczeniasię.Gdyrobimy
cośpierwszyraz,możemyniebyćpewniwyniku,anawet
tego,czywogóleosiągniemynaszcel–awięcpierwsza
czynnośćwuczeniumazawszecharakter
eksperymentalny–jestswegorodzajuuczeniemsięprzez
próbyibłędy.Jeślinieosiągniemyswoichcelów,możemy
spróbowaćponownieiwytrwalerobićtokilkarazy,
ażwkońcudziałaniezakończysięsukcesem.
Wielewskazujenato,żetowłaśniemetodaprób
ibłędówstanowipodstawęcodziennegożycia:dzieci
próbująrobićrzeczy,niekonieczniemającjakąśteorię
dotyczącąwłaściwegowykonania;doroślirobiąróżne
rzeczy,ponieważsądzą,żejestduże
prawdopodobieństwo,iżichdziałanieprzyniesieokreślone
skutki,którychpragnąwtejkonkretnejsytuacji
społecznej.Topragmatycznepodejście(oparte
naprawdopodobieństwie)jestczęściąpodstawy
codziennegodziałania:działamy,gdziekolwiekmożemy,
przyodpowiednichwarunkachdoosiągnięciaswoich
celów,któresąwynikiempołączenianawyków
ipowtórzeń–wyuczonychpodczaspoprzednichdziałań.
