Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kulturalność
ngrzecznościnacodzień”,alejejwariantem,którytymtylkosięróżni,że
jejefektemnubocznym”możebyćzyskrównieżwinnejsferze.Jeślifunk-
cjąopłacalnościmożebyćkulturalność,tymlepiejdlakulturalności.
Grzecznośćniejestrzecząmałą:
Kiedysięczłowiekuczyważyć,jakprzystało,
Drugichwiek,urodzenie,cnoty,obyczaje,
Wtenczasiswojąważnośćzarazempoznaje:
Jaknaszalach,żebyśmynaszciężarpoznali,
Musimkogośposadzićnaprzeciwnejszali
-kontynuujemowęSędzia.Kulturalnośćtobowiemzjednejstronyznajo-
mośćzasadstosownegozachowywaniasię,azdrugiej-umiejętnośćich
stosowania.Jakokulturalniludzietraktujemysiępodmiotowo,aszacunek
okazywanyinnympokazujerównież,ilesamijesteśmywarci.Sposób,
wjakiodnosimysiędoinnych,wniemniejszymstopniuniżoinnych
świadczyonas.Dlategotym,costanowiistotękulturalności,jestnietyle
wiedza,jakułożyćsztućce,dobraćkieliszekczyubraćsiędoteatru,ile
zachowaniegodnościpartnerainterakcjiorazwłasnej.
Wielukodyfikatorówpolskiegosavoir-vivre3u,zJanemKamyczkiem
(1956)naczele,uznawało,żeformułkigrzecznościowemająsensotyle,
oileułatwiająiuprzyjemniająwspółżycieludzi.JużwPrzedmowiedo
pierwszegowydaniaGrzecznościnacodzieńKamyczekstwierdza,że
choćbyktośdoskonalewiedział,wjakimporządkupodawaćwinanaprzy-
jęciu,ilomawidelcamijeśćrybęalbojakąkreacjęwybraćnajakąokazję,
niebędziegrzeczny,jeślibędziejednocześnienieprzyjazny.
Jeślinatomiastbędzieszludziomszczerzeprzychylny-podpowiadaKa-
myczek-jeślizawszebędzieszsiępowodowałprostotąidobrąwolą-
wkażdymtowarzystwiebędzieszmilewidziany,chociażbyśnawetjakiejś
formułkigrzecznościowejzaniedbałczynawetnieznał.Powtarzam:praw-
dziwagrzecznośćpoleganażyczliwymstosunkudootoczenia(7-8).
40
Kulturalnośćjestteżzwiązanazpoczuciemwłasnejwartości.Pomimo
żeistniejąszczegółowoopisanezasady,chociażbytedotyczącetego,kto
pierwszykomumówinDzieńdobry”,osobakulturalna(pozabardzofor-
malnymisytuacjami)niebędzieczekaćnapozdrowienietylkodlatego,że
jejsięononależyzracjiwyższejrangiwhierarchiispołecznejczyzawo-
dowej.Takieczekanieniemanicwspólnegozgrzecznością,jesttożsame
znieprzywitaniemsię,a,jakpisałKamyczek:pierwszykłaniasięgrzecz-
niejszy.
