Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZASADA„MIARECZKOWANIA”(TITRATION),
CZYLIDOSTOSOWYWANIADAWKIDOREAKCJIORGANIZMU
Działaniefarmakologicznelekuzależyodjegostężeniawekrwiiwtkan-
kach.Zwyklejestonowprostproporcjonalnedodawki.Wmiaręzwiększania
dawkilekuzwiększasięjegostężeniewekrwi,copociągazasobąnasilenie
reakcjitkanekinarządów.Niezawszejestonoproporcjonalnedostężeniale-
ku,gdyżwpewnymzakresiedawekstajesięproporcjonalnedologarytmu
stężenia.
Dawkaniezawszewiążesięzilościowymdziałaniemleku:dużadawka
możewywoływaćinnedziałanieniżdawkamniejsza.
Lekistosujesięwdawkachjednorazowychlubwdawkachdobowych.
Dawkidobowemożnastosowaćwpostacidawekpodzielonychorazjakojed-
norazowądawkęmasywną(nzręki”,bolus).Istniejeteżpojęciedawkiude-
rzeniowej(np.antybiotyku,sulfonamidu,witaminyD)lubwysycającej(np.
glikozydównaparstnicy).Dawkipodzielonesprzyjająpodtrzymaniustężenia
lekuwosoczu,zwłaszczagdychodziolekiłatwosiękumulujące(jaknp.gli-
kozydynaparstnicy,pochodnehydroksykumaryny,fenobarbital).Wskazane
jestzachowanieracjonalnychodstępówmiędzykolejnymidawkami,wmiarę
możnościzzachowaniem6-godzinnegookresuprzeznaczonegonasen.Trze-
bateżuwzględniaćdopuszczalnyczasstosowaniadanegoleku.
WSKAŹNIKTERAPEUTYCZNY
Wskaźnikterapeutycznyjestmiarąbezpieczeństwastosowanialeku.Dojego
wyznaczenianależyporównaćpunktyodniesienianadwóchzintegrowanych
krzywychprawdopodobieństwa(zwanychteżkrzywymicentylowymi):jedną
dlapożądanegoskutkuklinicznego,adrugądladziałaniatoksycznego.Krzy-
wacentylowaprzypominalogarytmicznąkrzywądawka–reakcja,odktórej
jednaksięróżni:ośyreprezentujeodsetekpopulacji,reagującynadanądaw-
kę;ośxmacharakterliniowy.Punktemodniesieniajestdawkawywołująca
wybranyskuteku50%osób.DE
50stanowimedianędawkiefektywnej(wy-
wołującejdziałaniekliniczneu50%populacji,czytoludzi,czytozwierząt
doświadczalnych),aDL
50tomedianadawkiśmiertelnej(powodującejśmierć
50%zwierzątdoświadczalnych).StosunekDL
50/DE
50nosiwłaśnienazwę
wskaźnikaterapeutycznego.Środkiowzględniemałejtoksycznościmająwy-
sokiwskaźnikterapeutyczny(DL
50jestznaczniewyższeniżDE
50),natomiast
odwrotnasytuacjadotyczylekówbardziejtoksycznych,jaknp.digoksyna
(DL
50jestbliższedoDE
50).Wskaźnikiemtoksycznościlekujestzwyklena-
chyleniekrzywejdawka–reakcja–imniższywskaźnikterapeutyczny,tym
bardziejstromejesttonachylenie.
20
