Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DYSTRYBUCJALEKÓW
Dystrybucjajesttorozmieszczeniewchłoniętejsubstancjileczniczejworga-
nizmiezapewniającedotarcielekudomiejscadziałania.Podotarciulekudo
krwiobiegunastępujeprocesrozmieszczanialekuwkrążącejkrwiiwtkan-
kach,wktórychosiągająróżnestężenia,zależneodpowinowactwalekudo
danejtkanki.Pojęciamizwiązanymizdystrybucjąsą:kompartmenty,zwane
takżeprzedziałami(centralnyitkankowy),objętościdystrybucji(V
d),współ-
czynnikdystrybucji(∆ł),stopieńwiązanialekuzbiałkami(EPB–extendof
proteinbinding).
Dystrybucjajestzłożonymprocesemfarmakokinetycznym.Doułatwienia
jejopisuprzyjmujesięistnienieworganizmiewieluprzestrzeni,kompart-
mentówoddzielonychodsiebiebłonami,przezktórelekijegometabolity
przechodzązpewnąszybkością.Zazwyczajwyróżniasiękompartmentcen-
tralny,którystanowikrew,płynmiędzykomórkowy,narządysilnieukrwione
–rozmieszczeniewnimlekuodbywasięszybko–orazkompartmenttkanko-
wy,czylitkankiinarządysłabiejukrwione,wktórymdystrybucjalekuza-
chodziznaczniewolniej.
Pojęcieobjętościdystrybucji(V
d)określahipotetycznąobjętośćpłynów
organizmu,wktórychlekmiałbytakiestężenie,jakwkompartmenciecen-
tralnym.Ponieważlekiczęstoosiągająwtkankachwiększestężenieniżwe
krwi,V
dmożebyćwiększaniżobjętośćciała.Objętośćdystrybucjijestcechą
charakterystycznązarównodladanegoleku,jakibadanegoorganizmu.Zale-
żyteżodmasyciałachorego,dlategojestwpraktyceklinicznejrzadkosto-
sowana.Bardziejprzydatnykliniczniejestwspółczynnikdystrybucji(∆ł).
Określaonułamekobjętościciała(przyjmowanąza1),doktórejdocieralek.
Obliczasięgo,dzielącobjętośćdystrybucjiprzezmasęciałabadanegochore-
go.Parametrtensłużyjakobardziejobiektywnywskaźnikdoporównaniaob-
jętościdystrybucjiróżnychlekóworazobliczaniagouróżnychosób.
Dystrybucjalekówworganizmiemożebyćnieprawidłowazpowoduróż-
nychzaburzeńpatologicznych.Zależyonabowiemodwieluczynników,
aprzedewszystkimodobjętościwyrzutowejserca,przepływukrwiprzez
tkanki,stopniawiązanialekówzbiałkamikrwi,równowagikwasowo-zasa-
dowej,transportubłonowego,aponadtoodwłaściwościfizykochemicznych
samejsubstancjileczniczej.
Niezwykleważnymczynnikiemdlaprawidłowegorozmieszczenialeku
worganizmiejestwiązanielekówzbiałkamikrwi,główniealbuminami.Ilo-
ścioweijakościowezmianyskładubiałekosoczakrwi,występującezwłasz-
czawchorobachwątrobyinerek,mogąbyćprzyczynązmianyzdolności
wiązanialekówprzezbiałka.Farmakologicznedziałaniemawyłączniefrak-
cjawolnaleku;lekzwiązanyzbiałkamikrwiniejestaktywnyistanowire-
zerwę,depôt,uruchamianąwmiaręzmniejszaniasięstężeniafrakcjiwolnej.
33
