Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.NiemieckaliteraturawŁodziwXIXiXXwieku
25
społecznościŁodziwokresiemiędzywojennym,należypostrzegaćjakoprze-
jawpewnegorodzajusentymentalizmu,poczuciaprzemijaniaiutratyniemiec-
kiegocharakterumiasta,typowegodlaŁodziXIX-wiecznej32.
Niskasamoświadomośćniemieckiejgrupyspołecznejskłoniłaprzykłado-
wojednegozłódzkichautorów,BrunoRaymonda,dorefleksjinadpojęciami
vojczyzna”ivtożsamość”wpowieściWposzukiwaniuojczyzny33.Jużwsamym
tytuleautorzwracauwagęnakwestiębrakuojczyzny,któraskutkujewdalszej
częściutworuproblememzidentyfikacjąnarodowąorazbrakiempoczuciatoż-
samości,oczymświadczychociażbyfragmentksiążki,wktórymgłównyboha-
ter,Lernes,rozmawiazżandarmemwjednymzniemieckichmiasteczek:
-OcotowłaściwiePanuchodzi?-zapytałżandarm,znowuniecopodejrzliwie.
-Oswojąojczyznę!-odpowiedziałgośćdośćwyniośle.
[...]
-CzyPanjestNiemcemzpochodzenia?-zagadnąłżandarmpokilkusekundach.
-Niewiem!
-AgdziesięPanurodził?
-WPolsce.
[...]
-CzypanjestPolakiem?-zagadnąłżandarmżywo.
-Byłbym,gdybymmiałpolskienazwisko,aprzynajmniejpolskipaszport34.
Sprawytożsamościwwielokulturowymmieścieniebyłyjednakzagadnie-
niemczęstopojawiającymsięwłódzkichpowieściach.Żadnazniemieckoję-
zycznychksiążekniewystawiłarównieżmiastuliterackiegopomnikanamiarę
ReymontowskiejZiemiobiecanej.DlaniemieckichautorówŁódźprzełomu
wiekówjestjedynietłemdlatoczącychsięwydarzeń,jakoprzykładniechpo-
służątuopowiadanieMaxaAdolphiDasSchicksalczydramatBrunoRaymonda
Ucieczkaprzezbłękitnieba.Owieleczęściejpisarzełódzcypodejmująkwestie
społeczne.Widoczneonenp.wopowiadaniachCarlaHeinrichaSchultza.
Jednakznakomitawiększośćłódzkiejtwórczościporuszatematykęzgołatry-
wialną:tragicznąmiłość,zdradę.Wieleztychutworówzawieraelementykiczu,
naiwności,powierzchownegoiniewykraczającegopozaoczekiwaniaczytelni-
kówopisywaniazdarzeń.
Błahetematyiwydarzeniadniacodziennegostająsięrównieżimpulsem
dlawierszyokolicznościowychukazującychsięnałamachprasycodziennej
itygodniowej.Dominująwniejtakiezagadnieniajakzmieniającesięporyroku,
32Por.M.Kucner,Literatura„ziemiobiecanej”…
33B.Raymond,Wposzukiwaniuojczyzny,Łódź1938.
34Ibidem,s.20-22.