Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Mądrośćwdyskursieteoretycznym
25
Najwybitniejszymkontynuatoremmyśliarystotelesowskiejbył
A.Schopenchauer.Wprowadziłondofilozofiipojęcianmądrość
prawdziwa”inmądrośćżyciowa”.Mądrośćprawdziwawymagapo-
znaniaistotyjakiegośzjawiska,amądrośćżyciowajestpołączona
zżyciempraktycznymibazujenaostrościumysłu,którapozwala
naujmowaniezwiązkówmiędzyprzyczynąaskutkiem,motywem
idziałaniem(zob.Wilowski,2012,s.251-254).A.Schopenhauer
wprowadziłponadtopojęcienmądrośćżycia”rozumianejakopo-
stawawobecświata,ludziisiebie,atakżewzględemsztukimożli-
wieprzyjemnegoiszczęśliwegożycia(Schopenhauer,1974,s.27).
Wjegoujęciuwarunkiemszczęśliwegożyciajestrozsądekpozwala-
jącyskonstruowaćpogodnąizdrowąosobowość,zaspokoićpotrze-
by(równieżmaterialne)wceluzabezpieczeniaprzednieszczęściem
orazzbudowaćpozytywnyobrazjednostkiwopiniiotoczeniaspo-
łecznego.Miarąmądrościżyciajestbowiemosobowośćjednostki,
sposóbużytkowaniatego,coposiadaipostrzeganiejejprzezin-
nych(za:Wilowski,2012,s.254-264).
PolskisocjologJ.Szczepańskipowiązałmądrośćzwiedząpo-
toczną(zdroworozsądkową)czypraktyczną.Podkreśliłjednak,że
powinnatobyćwiedzanpoprawnaipewna,adekwatnadodanejsy-
tuacji”(Szczepański,1980,s.203-204).Warunkowanajestonawy-
obraźnią,umiejętnościąprzewidywania,intuicjąorazzdolnością
wczuwaniasięwsytuacje.MądrośćwedługJ.Szczepańskiegoprze-
jawiasięwnrozumieniuinnychludzi,wwidzeniujasnymichmo-
tywacji,ichdążeń,nadzieiioczekiwań”(Szczepański,1980,s.206-
207)orazwumiejętnościnprzewidywania,jakieczynyiwjakich
warunkachmogąsięzwrócićprzeciwkonam”(Szczepański,1980,
s.110).Takatendencjapowiązaniamądrościzrefleksjąpojawiasię
takżewpracachJ.Habermasa(1983),niemieckiegofilozofaiso-
cjologa.Jestonbowiemautoremkoncepcjidziałaniakierującego
sięmądrością,tzw.praxis.Krytycznepodejściedożyciaiautore-
fleksjawynikającaznamysłuczłowiekanadwłasnymdziałaniem
jestwedługJ.Habermasanietylkopodstawąpoznania,lecztakże
emancypacjiczłowiekawświeciecywilizacjiprzemysłowej.Wpo-
dobnymtonie-jakoaktywnośćczłowiekawarunkowanąetyką,
