Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Matematykafinansowa
wstaniepożyczyćkapitaługdzieindziej.Przejściowomożesięjednakzdarzyć,
żeoprocentowaniebankucentralnegoniebędziewcalenajwyższe,np.wsy-
tuacjigwałtownegowzrostuzapotrzebowanianapieniądzzestronybanków
komercyjnych.Kredytlombardowywbankucentralnymjestbowiemobwa-
rowanypewnymiwarunkami–niemożnośćichspełnieniawsytuacjinagłego
zapotrzebowanianapieniądzezmuszadopożyczaniaichgdzieindziej,nawet
nagorszychwarunkach,czylinp.drożej.
Stopadepozytowaokreślaoprocentowanieoperacjiodwrotnejniżkredyt
lombardowywNBP–wyznaczabowiempoziomoprocentowaniajednodnio-
wychdepozytów,jakiebankikomercyjnemogąskładaćwbankucentralnym
(wceluzagospodarowywaniaprzejściowychnadwyżekkapitału).
Oilestopalombardowawyznaczamaksymalneoprocentowanienarynku,
otylestopadepozytowaNBPokreślaoprocentowanienajniższe(por.tab.1.1).Pa-
miętaćjednaknależy,żewsytuacjiprzejściowegonadmiarupłynnościnarynkumoże
sięzdarzyć,żestopadepozytowabankucentralnegowcaleniebędzienajniższa.
Stoparedyskontowaokreślacenę,poktórejbankcentralnykupujeod
bankówkomercyjnychweksle–wcześniejprzyjęteprzezbankikomercyjnedo
dyskontaodswoichklientów.Weksletesąwięcpowtórniedyskontowane,czyli
redyskontowaneprzezNBP
,dlategostopydyskontowebankówkomercyjnychsą
wyższeniżstoparedyskontowaNBP(bybankkomercyjnymógłzarobićnaope-
racjidyskontowania).
W2010r.NBPwprowadziłprzejściowojeszczejednąstopęprocentową
–stopędyskontową(NBP2009),bywesprzećwypłacalnośćsektorabankowe-
gowPolscewokresiednakryzysuiznacznegospadkuwzajemnegozaufania
wsektorzebankowym,kiedybankiniechciałypożyczaćsobienawzajempie-
niędzyzobawyprzedbankructwembanku-dłużnika.Stopadyskontowaobo-
wiązującaprzezcały2010r.informowałaooprocentowaniutransakcji,wra-
machktórejbankikomercyjnemogływNBPprzedstawiaćdodyskontowania
wekslewłasne.PotymokresieNBPzrezygnowałztegonarzędziawsparciadla
bankówkomercyjnych.Możnaprzypuszczać,żewprzyszłości,wsytuacjiwy-
stąpieniaproblemówzpłynnościąwgospodarcelubwsamymsektorzebanko-
wym,narzędzietozostanieponownieprzejściowowprowadzone.Stopadys-
kontowajestwyższaodstopyredyskontowej(w2010r.wynosiła4%,podczas
gdyredyskontowa3,75%–por.tab.1.2).
Wtabeli1.2zaprezentowanohistoryczneujęciestópprocentowychNBPpo
1989r.PoczątkowoNBPwyznaczałjedyniestopęredyskontową,która–cowarto
przypomnieć–wstyczniu1990r.wynosiła49%wujęciukwartalnym(czyli196%
rocznie);byłotoskutkiemwystępującejwówczaswPolscehiperinflacji(sięgają-
cejwlutym1990r.1283,1%,GUS2020).Odpołowy1992r.NBPwyznaczatak-
żestopęlombardową,od1998r.referencyjną,adepozytowądopieroodkońca
2001r.–por.tab.1.2.
22