Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Walidacjametodanalitycznychwtoksykologiisądowej
242
Tabela242-1.Parametrywalidacyjnemetodybioanalitycznejiichkrótkacharakterystyka.
Parametrwalidacyjny
Specyfczność
Selektywność
Granicawykrywalności
(LOD)
Granicaoznaczalności
(LOQ)
Zakresliniowości(LOL)
Precyzja
Dokładność(bias)
Stabilność
Charakterystyka
Zdolnośćmetodydojednoznacznegookreśleniaanalituwobecnościendogennychinterferentówmatrycy
biologicznej(np.metodaanalitycznapozwalanaoznaczeniemorfinywpróbcekrwiwobecnościbiałek,
fosfolipidówczysoli)
Zdolnośćmetodydorozróżnieniaanalitówopodobnejstrukturze(np.metodaanalitycznaumożliwia
oznaczeniemorfinywpróbcekrwiprzyobecnościwniejinnychopioidów)
Najmniejszailość(stężenie)badanejsubstancjiwpróbce,któramożebyćwykryta,zapomocądanejmetody
analitycznejzokreślonymprawdopodobieństwem
LOD=3,3×S/b
S-odchyleniestandardoweślepejpróbki
b-nachylenieprostejkalibracji
Najmniejszailość(stężenie)badanejsubstancjiwpróbce,jakamożebyćoznaczonazodpowiedniąprecyzją
(≤15-25%RSD)idokładnością(80-120%rzeczywistegostężenia)
LOQ=10×S/b
S-odchyleniestandardoweślepejpróbki
b-nachylenieprostejkalibracji
Zdolnośćdouzyskiwaniawynikówpomiaruanalitycznegowprostproporcjonalnychdostężenia(zawartości)
substancjioznaczanejwpróbce,wokreślonymzakresie,zgodniezwyznaczonymrównaniemmatematycznym
y=ax+b.Zależnośćmiędzyzmiennymicharakteryzujewspółczynnikkorelacjir.
r>0,98(wartośćakceptowalnawprzypadkuoznaczaniaśladów)
Stopieńzgodnościmiędzypojedynczymiwynikamianalizy(rozrzutwyników),gdydanaprocedurajest
stosowanadlawielokrotniepowtarzanych,niezależnychoznaczeńjednorodnejpróbki(ryc.242-2).
Najczęściejmiarąprecyzjijestodchyleniestandardowe(S),względneodchyleniestandardowe(RSD)
lubwspółczynnikzmienności(CV)
Zgodnośćmiędzywartościąrzeczywistą(zawartością,stężeniem)awartościąbędącąwynikiemanalizy.Miarą
dokładnościmetodyanalitycznejjestwielkośćjejbłędusystematycznego.Metodaniedokładnamożebyć
obarczonabłędemsystematycznymstałym(niezależnymodstężeniaoznaczanegoskładnika)izmiennym
(zależnymodstężeniaoznaczanegoskładnika).Dokładnośćmożebyćprzedstawionajakoprocentodzysku:
(X
i-μ)×100%/μ
X
i-wyznaczonailośćanalituwbadanejpróbce
μ-znanailośćanalituwbadanejpróbce
Szacowanajestprzezanalizępróbkioznanymstężeniu(np.poprzezanalizęCRM)iporównaniewyników
uzyskanychwalidowanąmetodązwartościąprawdziwą
Ocenazachodzącychzmianilościanalituwtrakcieprzechowywaniamateriałubiologicznegodobadań
toksykologicznych,atakżewtrakciestosowanejdojegooznaczeniaproceduryanalitycznej
środkówochronyroślin,związkówmetalilubniemetali).
WśródbezmatrycowychCRMznajdująrównieżzastoso-
wanieczystewzorcewewnętrze(internalstandards,IS)
substancji,wcząsteczkachktórychodkilkudokilkuna-
stuatomówznakowanejeststabilnymiizotopamiD,13C,
15
Nlub
18
O.Tegotypuwzorcewewnętrznesąszczególnie
przydatnedlapoprawydokładnościoznaczeńanalitów
wzłożonychmatrycachbiologicznychzzastosowaniem
technikchromatograficznychsprzężonychzespektrome-
triąmas.Zewzględunaszybkądynamikęzmiannarynku
narkotyków(np.nowychsubstancjipsychoaktywnych)
firmywswojejofercieniemająbezmatrycowychCRM
tychsubstancji.Etapichdostępnościpoprzedzawpro-
wadzeniedoofertymateriałówodniesienia(reference
67
