Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
pokrywająsięzesobądokońca3.Ukazujesięonczłowiekowi
wpytaniu,aletopytanienabieraszczególnegofilozoficznego
znaczeniadopierowówczas,gdystawiajeegzystencjaczłowie-
ka.Gdyżaniwobszarzenaszegoistnieniaempirycznego(Da-
sein),animyśleniaintelektualnegoniejestdostrzegalnypewien
szczególnyrysrzeczywistościświata(Welt),widocznywyłącznie
dlaegzystencji:mianowicierozdarcieświata(Zerrissenheit).To
onowłaśnieprowadziczłowiekawprostdopytaniaoto,cona-
prawdęjestBytem.„To,żecałyświatstajesięzjawiskiemwpo-
jęciugranicznymbytuwsobie,żeegzystencjapoznajesiebiera-
czejjakoodniesionądotranscendencji,przygotowujeimpulsdo
szukaniadrogidoBytu”4.
DlategowmyślimetafizycznejJaspersaegzystencjajestwy-
różnionymsposobemludzkiegoistnienia,ponieważtodlaniej
pytanieoBytnabieraistotnegoznaczenia,ajejtreśćwyraża
sięwodniesieniudoBytu.Jaspersaczłowiekjestsobą,pytając
oByt,natomiastgdypytanietoustaje,zamierajegożycieegzy-
stencjalne,conagruncietegomyśleniaoznaczaswoistązdra-
dęsiebiesamego.Wjegomyśleniuwidaćciekawezróżnicowa-
niewpodejściudoproblemuBytu,wzależnościodtego,wja-
kimobszarzeludzkiegoistnieniajestonstawiany.Itak,topyta-
nieoBytniemategorodzajuznaczeniadlażyciabiologicznego,
niewarunkujego,amożenawetmuzagrażać(oczymszerzej
będziejeszczemowadalej);niejesttakżedecydującedlażycia
intelektualnego,dlaktóregojesttoraczejkwestiaintelektualnej
pracynapodobieństwosprawdzaniapoprawnościregułmate-
matycznych;onesązapewneważnewsferzenaszegowykształ-
cenia,aleodnichniezależyrdzeńludzkiegożycia;decydują-
cejwaginabieratenproblemdopierodlaegzystencjiczłowieka.
Jakwidać,wyróżnienieegzystencjinagruncietegomyśle-
nianastępujezpowodówmetafizycznych,ponieważznajduje
3
Termin„Byt”(Sein),odpowiadającyklasycznemutoon,piszemyzdu-
żejliterydlaodróżnieniaodterminu„byt”(Seiende)odnoszącegosiędopo-
szczególnychistnień.
4
K.Jaspers,Philosophie,wyd.cyt.,s.28
9
