Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁI
Naukajakodziałaniebadawcze
Metodologia,którąmamysiętuzająć,przedewszystkimwodniesieniudolingwi-
styki,jestpewnąnauką.Mieścisięonawobszarzeszerszym,doktóregonależąteorie
różnychklaszjawiskzewnętrznychwstosunkudozdańiformuł.Tenrozleglejszy
obszar,obszarobejmujący,jakoswączęśćwłaściwą,metodologię(zjejwszystkimi
działamikonkretnymi),towłaśnienaukawjejcałokształcie.
Dodamodrazu,żemamnamyśliwyłącznienaukęjakodziałaniebadawcze,takjak
tozostałoujętewtytulerozdziału.Pozazakresemmojegozainteresowaniaznajdują
sięobiektyspołeczno-instytucjonalne,takiejakorganizacjetypuuniwersytetów,
ministerstwnaukiipodobnychzespołów,któreniejedenmatakżenamyśli,kiedy
używawyrazunauka-wrazzewszystkim,cosiętamdzieje(wtym:zcentralnymi
wtejrzeczywistościnieustannymijubileuszamiiceremoniamiróżnegorodzaju).
Pierwsząwięcrzeczą,jakąmuszęprzedstawić,jestmojerozumienienauki,wjej
całości,jakodziałaniabadawczego.Temubędziepoświęconynajbliższypodrozdział
obecnegobardzoobszernegorozdziałupoczątkowego.
A.Pojęciebadanianaukowego
Różneprzemyśleniaskłoniłymniedoukuciajeszczejednej-wśródtakwieluzna-
nychzliteraturyprzedmiotu-definicjinauki(podkreślęponownie,dlauniknięcia
nieporozumień:definicjinaukijakodziałaniabadawczego,nie:jakostrukturyor-
ganizacyjnej;przyczym,cowięcej,chodziopostulatywne,nie:potoczno-opisowe,
określenietegodziałania).
Swojejdefinicjijestemgotówbronićzwłaszczazewzględunajejwiększezbli-
żeniedorealnegopowszechnegouzusu,jakiemufaktyczniepodlegatenskądinąd
wzniosływyraz(Dnaukatopotęgiklucz”).
Arystotelejskieograniczenienaukidotego,coDkonieczne”,ajdukiewiczowski
nacisknaDogólność”jakowyróżnikzakresunauki,brouwerowskieprzesądzenie,
iżnaukamabadaćDzwiązkiprzyczynowe”,PoincarégowyróżnienieDrelacji”jako
przedmiotunaukiiinnepodobnerestrykcjeniesązgodnezdośćoczywistymiapo-
wszechnymipredylekcjami,bynieodmawiaćmianaczynnościnaukowejnawettemu,
copodamjakoprzykład(najpewniejautentyczny).Ototenprzykład:mamyprzed
sobąpoważneipoprawnestwierdzenie(choćbybyłoonoewentualniefałszywe
