Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
ROZDZIAŁI
amerykańskichfilozofów,wszczególnościfilozofówjęzyka,Ch.S.Peirce(IIpołowa
XIXw.)[czyt.:[pers],nie[pirs]],zjegonaczelnymhasłemmetodologicznym:first,
logic,second,logic,andthird,logic.Dobrzejestteżprzypomniećjednoznajbardziejkla-
sycznychdziełmetodologiinaukowej,mianowicieksiążkęPopperaz1934r.(wyd.
angielskie:1959iinne,późniejsze;wyd.polskie:1977);jejtytułbrzmiał:Logikder
Forschung(logikabadania;tłumaczeniepolskieU.Niklas:Logikaodkrycianaukowego).
Szczególnąpartiąprocesu,októrymmowa,jestwykrywaniebłędówwwypo-
wiedziachskładającychsięnamateriałnaukiiformułowanieodpowiednichzaleceń
pozytywnychdlabadaczy.Wtymsensiemetodologięnaukowądasięzpożytkiem
porównaćdokatechezylubzasadhigieny.
Ujmującrzecznasposóbmniejobrazowyczyliteracki,możnapowiedzieć,że
metodologianaukowacharakteryzujesię,wodróżnieniuodmetodologiipraktycz-
nych,swąnaturąinherentnieatechnologiczną.Wykorzystywanienajrozmaitszego
rodzajuaparatur,zwłaszczakomputerowych,wdziałaniachnaukowo-metodolo-
gicznychczyteż,szerzej,wewszelkichdziałaniachnaukowych,torzeczosobna,
pomocniczo-techniczna,nietechnologicznawtakimrozumieniu,wjakimmówimy
odoborzeokreślonychprzedmiotówmaterialnychwrolibudulcawiat.Dopókicoś
niezostajenaseriopowiedzianewsensieobiektywizującejcharakterystykitegoczy
innegoprzedmiotulubzjawiska,niemamydoczynieniazżadnymelementemnauki.
Ocznaobserwacjatego,cosiędziejewmikroskopie,niejestjeszczesprawozdaniem
zobserwacji.Dopierotakiesprawozdaniesłownemożestaćsiępoczątkiemjakiejś
cząstkinauki.Otóżżadnatechnologianiepomagawsporządzeniuowegosprawoz-
dania,tzn.wpowiedzeniuczegoś.Alboktośumiecośpowiedzieć,albonieumie.Nie
mainiebędzietechnologiipomagającejwydobyćzkogokolwiekpowiedzeniecze-
gokolwiekokimkolwiekluboczymkolwiek(zwłaszcza:powiedzenieotymkimś
lubczymśczegośsensownegoiważnego).
Ostatecznaontologia,czylinaukaoistnieniu,którejszkicprzedstawięwdal-
szychodcinkachopracowania,obejmujejakoswójprzedmiotnadewszystkozjawi-
skakonieczne,jakimisądziałaniaorganizmówitowarzyszącatymdziałaniom
danaim,takaczyinna,wieloraka,niezbędnawiedzaniewerbalna.Wwypadkupewnych
organizmówwparzeztąwiedząidziemożliwa,choćniebędącakoniecznymskładni-
kiemcałejrzeczywistości,wiedzawerbalna,równieżbardzozróżnicowana.Wtaką
wiedzęoweorganizmyzostały,nadodatekdoswejwiedzyniewerbalnej,wyposa-
żone.Sątoorganizmymówiące.Tegorodzajuorganizmypojawiłysięnaplanecie
Ziemia.Należąonedonieźleznanegonambiologicznegogatunku(człowiek).Wiele
przemawiazatym,żeludzieniesąwnaszymKosmosie,atymbardziejwinnych
wszechświatach,jedynymiistotamimówiącymi(takieistotymogąbyćobdarzone
właściwościamibiologicznymicałkiemodmiennymiodludzkich;oczywiściepoza
tąwłaściwością,jakąjestsamamowa).Nażadneodrębne,inadrzędne,możliwości
egzystencjalne,inneniżobecnośćorganizmówniemówiącychiorganizmówmówią-
cych,wpoprawnejontologiiniemamiejsca(oczywiście,pozaobiektamiDbiernymi”,
nieobdarzonymijakąkolwiekliteralną(wiedzą),obiektamiwrodzajukamieni,ciał
