Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
IcchokLejbuszPerec(1852-1915)-biografiaitwórczość1
IcchokLejbuszPerecbyłwybitnympoetą,prozaikiem,eseistą,dramatur-
giemtworzącymwjęzykachjidyszihebrajskim,atakżeważnymdziała-
czemspołeczno-kulturalnym,najbardziej„polskim”(zPolskąwróżnoraki
sposóbzwiązanym2)ztrójkinajwybitniejszychpisarzynowoczesnejlitera-
turyjidyszdrugiejpołowyXIXwieku,znanychjakotzw.klasycy3.
1.Dzieciństwoiwczesnamłodość
Przyszedłnaświat18maja1852rokuwZamościu,wzamożnejrodzinie
Judla(IckaJudki)PerecaiRywki(Rebeki),zdomuLewin.Jegoojcieczaj-
mowałsięhandlemidzierżawiłpodatekodsprzedażymięsakoszernego4,
matkaprowadziłazaśskleporazzajmowałasiędziećmi,którychurodzi-
ładziewięcioro.Icchokbyłdzieckiemdrugimzkoleiinajstarszymztrój-
ki,któraosiągnęładorosłość.Rodzinazarównozestronyojca,jakimatki
szczyciłasięwybitnymrodowodemrabinicznymispołecznym.
Perecpobierałnaukiwchederze(naukaprowadzonawjidyszobejmo-
wałalekturęreligijnychtekstówhebrajskich),aodtrzynastegorokużycia
1
Informacjebiograficzneza:E.O[jerbach],PerecIcchokLejbusz,[w:]Leksikonfundernajerjidiszerliteratur,
red.Sz.Niger,J.Szacki,t.7,NjuJork1968,kol.232-284;K.Frieden,ClassicYiddishFiction.Abramovitsh,
SholemAleichem,andPeretz,Albany,NY,1995,s.228-229;B.Mark,Wstęp,[w:]I.L.Perec,Wybóropowiadań,
tłum.A.Dresnerowa,Wrocław-Kraków1958,s.III-XC;K.B.Moss,IsaacLeibPeretz(YitskhokLeybush
Perets),[w:]DictionaryofLiteraryBiography,t.333:WritersinYiddish,red.J.Sherman,Detroitiin.2007,
s.228-239;PerecIcchok-Lejbusz,[w:]Leksikonfunderjidiszerliteratur,preseunfilologie,red.Z.Rejzen,t.2,
Wilne1927,kol.974-1043;J.Schwarz,ImaginingLives.AutobiographicalFictionofYiddishWriters,Madison
2005,s.173-175;PeretzYitskhokLeybush,[w:]YIVOEncyclopediaofJewsinEasternEurope,https://yivoen-
cyclopedia.org/article.aspx/Peretz_Yitskhok_Leybush[dostęp:17października2021].
2
Zob.N.Krynicka,PeretzandPolishCulture.ChoicesofaYiddishistWriter,[w:]TheTrilingualLiteratureof
PolishJewsfromDiferentPerspectives.InMemoryofI.L.Peretz,red.A.Molisak,Sh.Ronen,Newcastleupon
Tyne2017,s.227-239.
3
Dwajpozostalito:związanyzBerdyczowem,ŻytomierzemiOdessąSzolemJankewAbramowicz
(1835[1836]-1917),znanypodliterackimpseudonimemjakoMendeleMojcher-Sforim(jid.(sprzedawca
książek’),zwanyteż„dziadkiemliteraturyżydowskiej”,orazzwiązanygłówniezKijowemiNowym
JorkiemSzolemRabinowicz(1859-1916),publikującypodliterackimpseudonimemjakoSzolemAlej-
chem(jid.zhebr.Szalomalejchem(Pokójwam’).
4
A.Kopciowski,ZdziejówrodzinyPerecówwZamościu,[w:]Ortodoksja,emancypacja,asymilacja.Studiazdzie-
jówludnościżydowskiejnaziemiachpolskichwokresierozbiorów,red.K.Zieliński,M.Adamczyk-Garbowska,
Lublin2003,s.163.
VII
I.L.Perec(1852-1915)-biografiaitwórczość|1.Dzieciństwoiwczesnamłodość
