Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie:wokółprzedmiotubadań
19
ślenia„pamiętnik”49.Zaznaczając,żeobagatunkitrudnościślerozgrani-
czyć,takąpróbęprzeprowadza:
[...]autobiografiatoutwór,wktórymuwagaautoraskupionajestprzede
wszystkimnasobie,naswoichczynachidziełach,myślach,poglądach,
przeżyciach.Wpamiętniku–odwrotnie:uwagaautorawwiększymstopniu
skupiasięnaświeciezewnętrznym,nawydarzeniachzewnętrznych,histo-
rycznych,faktachdającychsięłatwoukonkretnićizobiektywizować,ado-
pieronatymtle(czyteżwzwiązkuztymtłem)pojawiasięosobaautora50.
Jesttorozróżnieniepostawautobiograficznychbliskieobecnemuwe
wcześniejszychpracachCzermińskiej:postawyeskstrawertywnej,cha-
rakterystycznejdlapamiętnikaiintrowertywnej,obecnejwautobiogra-
fiiidzienniku.Wpóźniejszychpracachkoncepcjatazostajerozwinięta
(koncepcjatrójkątaautobiograficznego),alezakażdymrazembadacz-
kapodkreśla,żemożnamówićjedynieotendencjach,przewadzejednej
ztrzechpostaw,tymsamymsztywnegranicemiędzygatunkowewydają
sięnieistnieć51.Cieńskiwyjaśnia,dlaczegoautobiografiarozwijałasię
wkrajachanglosaskich.WspołeczeństwachAngliiczyStanówZjedno-
czonychjestsilniejszynacisknaswobodnyrozwójjednostki,stanowiący
nadrzędnyceliwartość,podczasgdywPolsce,wskuteknaszejhistorii,
prymatmiałyideałynarodoweispołeczne,zbiorowenadindywidualny-
mi52.Analizakobiecychnarracjiosobistychpokaże,czyodzwierciedlają
onetakiparadygmat.
49
A.Cieński,ZdziejówpamiętnikówwPolsce,s.15.
50
Tamże,s.14.
51
Zob.praceM.Czermińskiej:Autor–podmiot–osoba...;Autobiograficznytrój-
kąt...
52
A.Cieński,ZdziejówpamiętnikówwPolsce,s.28–29.
