Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MigracjewhistoriiEuropy
21
jakowyrazukryzysu,ekonomicznej,społecznej,politycznejkatastrofyidysfunkcji.
Ichistnieniewpisanebyłoijestwdynamikęrozwojuspołeczeństw.
Taką(w1960r.nowąiodkrywczą)pozytywnąorazdynamicznąpropozycjęspoj-
rzenianamigracjemiędzynarodoweprzedstawiłpodczasXIŚwiatowegoKongresu
HistorycznegowSztokholmiebrytyjskihistorykFrankThistlethwaite
23.Tekstbył
nowatorskiprzedewszystkimdlatego,żesugestywnieikompetentniepokazywał,jak
ogromnąrolęwdziewiętnasto-idwudziestowiecznymświecieodgrywałymigracje.
Dośćpowiedzieć,żesłynna,znana,wówczasponiekądkanoniczna,Historiaspołeczna
AngliiSirGeorge’aMacauleyaTrevelyana(opublikowanaw1942r.)poświęcałami-
gracjomzaledwiejednąstronę,aitadotyczyłajedyniewyjazdówdokoloniiangiel-
skich
24!TekstThistlethwaite’aprzyznałmigracjomnależneimmiejscenamapiespo-
łecznychiekonomicznychdziejówświata.Trzydzieścilatpóźniejwokółtekstuhisto-
rykabrytyjskiegopodjętoponowniedyskusję,coświadczyjedynieoznaczeniujego
pracydlabadańspołecznych
25.
Migracje
Cotojestmigracja?SocjologKrystynaSlany
26,główniezasocjologiemHansemJo-
achimemHoffmanem-Nowotnympisze,żemigracjesą
(…)ruchemfizycznymdokonanymwokreślonymcelu,a)zmianąmiejscazamieszkania,
b)zmianąterytorium(jednostkiosiedlowej,państwa),c)przeniesieniemsięzjednejspołeczności
dodrugiej,d)zmianąspołecznegoikulturowegootoczenia.
CytujerównieżMikołajaLatucha,którymówił,że:
(…)migracjąalbowędrówkąnazywaćbędziemytakiefaktyświadomiezamierzonychprze-
mieszczeńprzestrzennychludności,którewynikajązezmianymiejscazamieszkanialubpobytu
idokonująsiępomiędzyjednostkamiosiedlowymiwramachgranicjednostekterytorialnych
kraju,państwalubteżwykraczająpozajegogranicepolityczne.
„Świadomiezamierzoneprzemieszczeniaprzestrzenne–ciągnieK.Slany–sąefek-
temprocesupodejmowaniadecyzjinapodstawiezhierarchizowanegosystemuwartości”.
JerzyZ.Holzerpisał:„Zmianystałegomiejscazamieszkaniaimiejscaczasowegopo-
23Thistlethwaite,MigrationfromEurope…Życiowądrogę,intelektualneinspiracje,któredoprowa-
dziłygodonapisaniategopodstawowegodziśiklasycznegotekstu,autorprzedstawiłwPostscript[w:]
ACenturyofEuropeanMigrations,1830–1930,R.J.Vecoli,S.Sinkeeds.,Urbana1991,s.50–57.
24G.M.Trevelyan,HistoriaspołecznaAnglii.OdChauceradoWiktorii,przeł.A.Klimowicz,Warsza-
wa1961.
25ACenturyofEuropeanMigrations…,passim.Odpowiedźnatenapelstanowiłypowstającestopnio-
wonoweprace,np.rozprawadoktorskaR.C.Ostergrenaz1976r.,rozszerzonaiwydanadrukiemznacznie
później–R.C.Ostergren,ACommunityTransplanted.TheTrans-AtlanticExperienceofaSwedishImmi-
grantSettlementintheUpperMiddleWest,1835–1915,Uppsala1988.StudiaMultiethnicaUpsaliensia,
no4;V.Yans-McLaughlin,FamilyandCommunity.ItalianImmigrantsinBuffalo1880–1930,Ithaca1971;
J.Barton,PeasantsandStrangers:Italians,Romanians,andSlovaksinanAmericanCity,1890–1950,
Cambridge1975;J.W.Briggs,AnItalianPassage:ImmigrantstoThreeAmericanCities,1890–1930,New
Haven1978.
26K.Slany,Międzyprzymusemawyborem.KontynentalneizamorskieemigracjezkrajówEuropyŚrod-
kowo-Wschodniej(1939–1989),Rozprawyhabilitacyjnenr295,s.22.
