Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.MODELEEKONOMICZNE:KOMPROMISYIHANDEL
Podsumowanie
1.
Niemalcałaekonomiaopierasięnamodelach,Heksperymentachmyślowych”lub
uproszczonychwersjachrzeczywistości,zktórychwielewykorzystujenarzędziama-
tematyczne,jaknaprzykładgrafy.Ważnymzałożeniemwmodelachekonomicznych
jestzasadaceterisparibus,umożliwiającaanalizęskutkówdanejzmianyprzeztrakto-
wanieinnychczynnikówjakoniezmiennych.
2.Jednymznajważniejszychmodeliekonomicznychjestkrzywamożliwościproduk-
cyjnych.Przedstawiaonakosztalternatywny(pokazując,jakzwiększenieprodukcji
jednegodobrawymuszazmniejszenieprodukcjiinnego);efektywność(gospodarka
jestefektywnawprodukcji,jeślijejprodukcjaznajdujesięnakrzywejmożliwo-
ściprodukcyjnych,iefektywnawalokacji,jeśliwytwarzaasortymentdóbriusług,
któreludziechcąkonsumować)orazrozwójgospodarczy(przemieszczeniena
zewnątrzkrzywejmożliwościprodukcyjnych).Istniejądwapodstawoweźródła
wzrostu:zwiększenieilościczynnikówprodukcji–zasobów,takichjakziemia,pra-
ca,kapitałfizycznyiludzki,któreniesązużywaneprzyprodukcji–orazrozwój
technologii.
3.Kolejnymistotnymmodelemjestprzewagakomparatywna,którawyjaśniaźródła
korzyścizhandlumiędzyjednostkamiipaństwami.Każdymawczymśprzewagę
komparatywną–jakimśdobrzelubusłudze,którychprodukowaniewiążesiędla
nichzmniejszymikosztamialternatywnyminiżdlainnych.Przewagakompara-
tywnaczęstomylonajestzprzewagąabsolutną,czylimożliwościąprodukowania
danegodobralubusługilepiejniżktokolwiekinny.Nieporozumienietoczęsto
prowadzidobłędnychwnioskówobrakukorzyścizhandlumiędzyjednostkami
lubpaństwami.
4.
Wnajprostszychgospodarkachludzieposługująsiębarterem–wymianądóbriusług
bezpośredniozainnedobraiusługi–zamiasthandlempieniężnym,jakwewspół-
czesnejgospodarce.Wykresobieguokrężnegoprzedstawiatransakcjewewnątrz
ekonomiijakoprzepływdóbr,usługipieniędzymiędzygospodarstwamidomowymi
iprzedsiębiorstwami.Tetransakcjeodbywająsięnarynkachdóbr,usługiczynni-
kówprodukcji–ziemi,pracy,kapitałufizycznegoiludzkiego.Sąoneużyteczne,aby
zrozumieć,jakwydatki,produkcja,zatrudnienie,dochodyiwzrostgospodarczysąze
sobąpowiązanewgospodarce.Ostatecznietorynkiczynnikówprodukcjidecydują
opodzialedochodówwgospodarce,czylialokacjiłącznychdochodówwgospodarce
międzywłaścicieliróżnychczynnikówprodukcji.
5.
Ekonomiścikorzystajązmodeliekonomicznychnapotrzebyzarównoekonomii
pozytywnej–opisującejdziałaniegospodarki,jakiekonomiinormatywnej–opi-
sującej,jakgospodarkapowinnadziałać.Ekonomiapozytywnaczęstowiążesięze
stawianiemprognoz.Ekonomiścimogąznaleźćpoprawneodpowiedzinapytania
pozytywne,leczzwyklejesttoniemożliwedlapytańnormatywnych,którewiążąsię
zestawianiemocenwartościujących.Wyjątkamisąsytuacje,gdypropozycjezmian
71
