Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Nazwałemtęformęplemiennejjednościczyintegracjiplemieniem-narodem,ponieważ
koniecznejestuznaniepojęciabycianarodemzakulturowązasadęintegracjidlaodróż-
nieniaodjejzasadypolitycznej,naktórejopartejestplemię-państwo.Plemię-naródjest
więcprototypemtego,codzisiajokreślamyjakonaród,toznaczydużejgrupypołączonej
wspólnymjęzykiem,wspólnątradycjąiwspólnąkulturą.Bycienarodemjestwięcpier-
wotnymifundamentalnymfaktemwewolucjiludzkości(Malinowski2001:251).
Winnymfragmencieautortejwypowiedziwyjaśnia,jakrozumieokreślenie
nbycienarodem”:
MożemywięcokreślićbycienarodemjakoJednośćKultury,przyczymkulturatajest
sposobemżycianarodu,zjegoideałami,tradycjami,językiem0Jednośćkulturowasięga
jednakjeszczegłębiejiobejmujecałyzakrescodziennychkontaktów,składającychsię
nażycierodzinne,przyjaźń,stosunkispołeczne,rozrywki,instytucjeiszkoły,zawiera
onateżnarodowepojęciawolności,sprawiedliwości,sprawności,honoru,wartości[...]
Możemymówićopierwotnychnarodach,którebyłyfaktycznymiwarsztatami,wktórych
tworzyłysię,utrzymywałyiprzekazywanebyłykultury(ibidem).
Wramachtejkoncepcjinosobowośćnarodu”należyumiećodczytaćnapod-
stawiejegonzakodowanego”sposobużycia,zachowańjegoczłonków,podziela-
nychwartościkulturowych.Ówstylżyciatworzypewnewzorcekulturowe,które
sąpowielaneprzezczłonkówdanegospołeczeństwaireprodukowaneprzezstu-
lecia.Stająsięonekonstytutywnymiwartościamidanejspołeczności,awpołą-
czeniuzodnoszącymisiędonichpostawamiiemocjamiczłonkówtejspołeczno-
ściskładająsięnajejtożsamość(Bokszański2005:117-118).Malinowskiwidział
wplemionach-narodachprototypywspółczesnychnarodów.
Pierwotnezałożeniakoncepcjikulturowejbyłynastępnierozwijaneprzez
kolejnychsocjologównarodu.WedługFlorianaZnanieckiegonaródjestwspól-
notąkultury,itokulturawłaśnie,aniepaństwo,jestpodstawąegzystencjinaro-
du.Przeciwstawiałsiętwierdzeniom,żetylkopaństwonowoczesne,dobrzezor-
ganizowane,dysponująceaparatemprzymusujestwstanieskutecznierealizować
narodowecele(Znaniecki1990:14;Kłoskowska1996:27).Wtwierdzeniach
tychpowoływałsięnadoświadczeniewłasne,doświadczeniePolakaurodzonego
wokresie,gdynaródpolskiistniałirozwijałswąkulturęmimobyciapodzie-
lonymiwcielonymdoterytoriówRosji,AustriiiPrus.Wskazywałrównieżna
historieinnychnarodów,jaknp.Niemiec,czyWłoch,któreposiadaływspólną
kulturęwcześniej,niżnastąpiłozjednoczenietychnarodówwpaństwo.Wro-
zumieniuZnanieckiegopodpojęciemnarodukryłasięnsolidarnaspołecznie
zbiorowość,związanazawszewspólnąkulturąnarodową”(Znaniecki1990:4-5).
Czymjestzatemkultura?Jesttoterminwspólnydlasocjologów,antropolo-
gów,historykówiarcheologów,obejmujący:
1)wszelkiewytworyczynnościludzkich,oraz
2)wszelkieteczynności,którychdziałającejednostkiludzkieucząsięodin-
nychdziałającychjednostek(ibidem:15).
Tenogólnypodziałwymagaomówienia.Wytworyczynnościludzkichdzie-
lisięnadwiegrupy:wytworówmaterialnychorazniematerialnych,
22
