Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Wokółdefinicji
sprawcy.Osobapoddawananegatywnymdziałaniomdoświadczazazwyczaj
poczuciabezsilności.
Częśćdefinicji-zwłaszczaformułowanychprzezbadaczyipraktyków
amerykańskich(np.FoxiLituchy,2012;KeashlyiJagatic,2011)orazujmu-
jącychmobbingjakoformęzachowańagresywnych-uwzględniaintencjo-
nalnośćsprawcy:działaniaagresoratraktowanesąjakoświadome,mającena
celusprawieniebólu(np.Björkqvistiin.,1994a;BowlingiBeehr,2006;zob.
teżDelikowska,2003;Marciniak,2015).Badaczeeuropejscyzgadzająsięjed-
nakztym,żepewneformydziałańnegatywnychmogąsiępojawiaćnieinten-
cjonalnie.Dlaprzykładugrupamożewykluczaćjednostkę,niemającświado-
mości,żejąrani.MobbingmożebyćponadtoDproduktemubocznym”pewnej
politykiorganizacyjnej(ZapfiEinarsen,2011),gdziecelemjestutrzymanie
władzy.Najczęściejprzywoływanadefinicjamobbingunieuwzględniainten-
cjonalnościsprawcy(Einarseniin.,2011).Autorzypodkreślają,żebiorącpod
uwagęperspektywęosobypoddawanejmobbingowi,toczyjestranionace-
lowo,czynieintencjonalnie,niezmieniajejsytuacji.Określonedziałaniasą
bowiemprzezosobęimpoddawanąodbieranejakoniechciane,nieprzyjemne
iniewłaściwe.PonadtozwracająuwagęnaniejasnośćpojęciaDintencja”,czy
celowośćodnosisiędodanegopojedynczegozachowania,czydocałegodłu-
gotrwałegoprocesunękania,czyintencjadotyczypostawieniaosobynękanej
wpozycjipodrzędnejczyteżmiałabynaceluskrzywdzeniejej(Einarseniin.,
2011).Patrzącnatomiastzperspektywysprawcy,bardzotrudnejestzidentyfi-
kowaniemotywu,czegośniezwykleprywatnegoiczęstoniełatwegodozwer-
balizowaniaprzezsamegosprawcę(Buss,1991,za:Einarseniin.,2011).
Mobbingniejestpojedynczymaktemagresji,alejestprocesemeskalacji
negatywnychdziałań.JakargumentująStåleEinarseniwspółautorzy(2011),
ofiaraminazwaćmożnajedynietychpracowników,którzydeklarują,żesą
poddawanizdużymnasileniemprzezokresponadsześciumiesięcywielu
działaniomnegatywnym.Możnawówczasmówićopoważnymnękaniu(severe
bullying).Czynyjednorazoweniesązatemmobbingiem.Zarazempoddawanie
mobbingowimożnaopisaćnakontinuum.DlaprzykładuwynikibadańGuya
Notelaersaiwspółpracowników(Notelaers,Einarsen,DeWitteiVermunt,
2006)wskazująnaistnieniepewnychskupieńpracowników:1)wogólenie
poddawanychmobbingowi;2)osóbpoddawanychregularniejedynienega-
tywnymdziałaniomzwiązanymzprzeciążeniempracą(work-relatedbullying)
czy3)systematycznie,alemarginalniepoddawanychnegatywnymdziałaniom
(aż80%pracownikówwbadanejpróbie).
Kryteriumregularnościjestzatemwpraktycedośćtrudnedoegzekwo-
wania.Podobniekryteriumdługiegoczasutrwanianękaniawielokrotnie
byłopodważane(np.Einarsen,2000;Coyne,2012).Pierwotnedefinicje
mówiłyokoniecznościpojawianiasięregularnegonękaniaprzezokreskilku
miesięcy,nawetpółroku(Leymann,1996),abymócdiagnozowaćmobbing.
