Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ciągłośćizmianawadministracjipublicznej
25
modeliadministracjiodprzekształceńadministracjirozpatrywanejwujęciu
uniwersalnym.
Naspecyficznewarunkifunkcjonowaniaadministracjiposzczególnych
państw,współdecydująceoodmiennościrozwiązańadministracyjnych,skła-
dająsięnastępująceczynniki:tradycjahistoryczna,wtymdoświadczenia
wzakresieupolitycznieniaadministracji,ustrójpolityczny(wtymformapań-
stwaisystemrządów),kulturapolitycznaiprawnaspołeczeństwa,powierzch-
niakrajuicharakterjegoterytorium,stopieńzurbanizowaniakrajuoraz
wielkośćgłównychmiast,atakżeliczbaludności,strukturanarodowościowa
irozmieszczenieterytorialneludności.
Zróżnicowaneśrodowiskofunkcjonowaniaadministracjipublicznejist-
niejetakżew28państwachczłonkowskichUniiEuropejskiej(Rydlewski
2007).Wtejgrupieznajdująsiękrajemające:
a)zróżnicowanąwielkość–np.Malta(ok.300km2powierzchni)iFrancja
(ponad551tys.km2);
b)różnycharakterterytorium–obokpaństwozwartymterytoriummamy
wtejgrupieGrecjęzponadtysiącemwysp(wtymwieluzamieszka-
łymi),Francjęzterytoriamizamorskimi,Hiszpanięzenklawamitery-
torialnymiwAfryceorazPortugalięzczęściąkontynentalnąiwyspami
(AzoryiarchipelagMadery);
c)różnąliczbęludności,np.Maltazniespełna400tys.mieszkańców
iNiemcyzponad82mlnmieszkańców;
d)odmiennąstrukturęnarodowościową–wystarczyzestawićjednorod-
nośćetniczną(wskaźnikpowyżej95proc.)mieszkańcówDanii,Irlandii,
PolskiiPortugalii,zróżnicowanienarodowościowewBelgiiiLuksem-
burgu,funkcjonowaniesilnychmniejszościnarodowychwHiszpanii
inaLitwieoraz–tudodatkowosątomniejszościtzw.nieobywateli
–wEstoniiinaŁotwie;
e)zróżnicowanąliczbęiwielkośćmiast;
f)różnorodnąkulturępolitycznąiprawnąspołeczeństwa,znajdującą
wyrazwcharakterzesporówiklimacierelacjimiędzywładząiopo-
zycją,niejednakowosilnejskłonnościdopartycypacjispołecznej,róż-
nymstopniurozdrobnieniapolitycznegoistabilnościpolitycznejoraz
niejednorodnymstosunkudopaństwaiprawa.
WEuropienazróżnicowanierozwiązańadministracjipublicznejwposzcze-
gólnychpaństwachwgłównejmierzewpłynęłyodmienneokolicznościhisto-
rycznekształtowaniasiępodstawtychrozwiązań.Wwiększościpaństw
europejskichdecydującestałysięwzorcewypracowaneweFrancjiwokresie
monarchiiabsolutnej.Wyłoniłsięznichkontynentalnymodeladministracji.
Opierałsięonnazałożeniu,żeadministracjajestinstrumentemwykonywania