Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sprzecznymidążeniami:popęddoarchiwizacji(„gorączka
archiwów”),sprzężonyzzasadąprzyjemności,ścierasię
zpopędemśmierci.Relacjamiędzypamięciąaarchiwum
macharakterdynamicznyiaporetyczny.Istotąarchiwum
jakopublicznejprotezypamięci(pamięć
protetyczna,implantpamięci)jestbowiemnapięcie
międzypragnieniemźródłowegopowtórzenia
izachowaniawydarzeniaajegonieuchronnym
zacieraniemiwypieraniem(wyparcie),wynikającym
zsamejistotyarchiwum.Przyswojeniearchiwalne
wydarzeniazawszewiążesięzjegozatarciemwpamięci,
jednocześniewykluczazjejpolatakżewszystkoto,conie
podlegaarchiwizacjiiniebędzieprzypominanew
przyszłości.
Filozofsięgadoźródeł:słowo„archiwum”
wewspółczesnychjęzykachindoeuropejskichpochodzi
złac.
archīum
lub
archīvum
,którejestzlatynizowaną
formągreckiego
archeion
(odczasownika
árchō
,„zaczynam,rządzę”)oznaczającegourząd
publicznyarchonta(odVIIIw.p.n.e.).Jegomiejsce
zamieszkaniaizarazemsprawowaniaurzędubyłotakże
miejscemprzechowywaniadokumentówistotnychdla
polis
.Grekałączyzatemmiejscepoczątku,źródło
iprzykazanie,nakaz,azarazemzakładalinearny
porządeknastępowania,prawosekwencjiitryb
rozkazujący.Taźródłowośćmotywujem.in.centralnądziś
pozycjęfiguryarchiwum,którąDerridawiążezwłaściwą
nowoczesnościutratąautentyczności
izakorzenienia;archiwumwyrażatęsknotęzadomem,
„nieukojonepragnieniepowrotudopoczątku”(Derrida
1996:91),dajeschronienie„pamięci-na-wygnaniu”
(
memory-in-exile
;tamże:2–3).
Początkipraktykarchiwizacyjnychściślezwiązane
zpojawieniemsiępisma,zdefinicjiutrwalającego,ale
teżeksterioryzującegotreścipamięci.Archiwistauboku
archontazastępujemnemona,odpowiedzialnego
zazapamiętanieiprzywołaniewydarzeńzprzeszłości
przedsądem;jegooralna(oralność)opowieśćoparta
nażywejpamięciindywidualnejustępujenarzecz