Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Markiewiczwymieniaróżnefiliacje,tj.Dpowiązaniagene-
tyczne”67mitu:renarrację–powtórzenietradycyjnegomitu,trans-
pozycję–całościowąlubczęściową,inkrustracjęmityczną–lokalne
wprowadzeniemotywumitycznegodoutworuoniezwiązanejzmi-
temtematyceitransformacjęfabularnąmitu–poprzezkondensację,
eliminację,modyfikację,amplifikacjęposzczególnychmitemów68.
Jaktwierdzi,wliteraturzewystępujenajczęściejtransformacjafa-
bularnamitu,reinterpretacjaoróżnymcharakterze(polemiczna,
adaptującadoinnejwizjiświataczyantyteczna)oraztranspozycja.
WodniesieniudomituMedei,renarracjęstanowićbędzienp.utwór
SenekiMedea.Transpozycjęzaobserwujemychoćbywdramacie
ManhattanMedeaDeiLoher,zaśinkrustrację–woświeceniowym
dramacieGottholdaEphraimaLessingaMissSaraSampson.Trans-
formacjafabularnawidocznabędziewwiększościutworów,jaknp.
wDasGoldeneVliesautorstwaGrillparzera,wpowieściChristy
WolfMedea.Stimmen,wMedeaHansaHennyJahnnaczywspo-
mnianymjużdramacieManhattanMedeaDeiLoher.
StanisławStabryła,analizującróżneafiliacjemitów,aprzede
wszystkimsposóbichprzetwarzania,rozróżniarewokacje,rein-
terpretację,prefiguracjęorazinkrustracje69.ZdaniemStabryłydo
pierwszejgrupybędązaliczaneutwory:
zprostympowtórzeniemmotywówczytematówantycznych,przejętych
zliteratury,historii,mitu,sztukiczyfilozofiiantycznej.Dogrupytej,obej-
mującejzarównonaśladownictwa,jakiprzeróbkiwątkówantycznych,
zaliczaćbędziemyutwory,wktórychokreśloneelementyfunkcjonująbez
zasadniczejzmianyznaczeniawstosunkudoichantycznegopierwowzo-
ru.Rewokacjeteniesąjednakpowtórzeniamiidentycznymi,prostymi
kopiamimotywówstarożytnych:decydujeotymzarównozmianasamej
konwencjistylistycznej,gatunkuliterackiego,sposobumyśleniaiprze-
żywania,jakteżpotrzebauformowaniawłasnejkoncepcjidanegomitu,
67Ibidem,s.71.
68Ibidem,s.71–72.
69S.Stabryła,HelladaiRomawPolsceLudowej.Recepcjaantykuwliteratu-
rzepolskiejwlatach1945–1975,Kraków1983,s.23–25.
26
Interpretacjeliterackie