Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Cz.1:MONIZMIPLURALIZMAPRZEMIANYUSTROJUWŁADZYLOKALNEJ
nakusprawiedliwionegłoszonąprzezmarksistówtezą,iżwszelkiesys-
temyustrojowepaństwsocjalistycznychwinnybyćrozpatrywanejako
próbyodnalezieniawłaściwychwdanychwarunkachformrealizacji
ideijednolitejiniepodzielnejwładzyludu
38
.Tazaczerpniętazpism
J.J.Rousseauirewolucyjnejpraktykijakobinówideazakładarówno-
czesneurzeczywistnieniedwóchwartości:demokracjiijednościwładzy
wewszystkichprzedziałachorganizacjipolitycznejspołeczeństwa.Lud
pracujący(proletariatijegoklasowisojusznicy)jesttuuważanyza
jedynypodmiotupoważnionydosprawowaniapełniwładzyzarówno
wskalipaństwa,jakiwjednostkachterytorialnych,cołączysię
zmarksistowskąkoncepcjąpanowaniaklasowegoiznajdujewyraz
wformułowanejprzezkonstytucjepaństwsocjalistycznychzasadzie
ludowładztwa.Towłaśniesprzyjainterpretacjiorganizacjispołeczeń-
stwajakomonistycznej:przewidującejistnienietylkodwóchistotnych
kategoriipolitycznych,jednolitegopodmiotuwładzyijednolitegoprzed-
miotuwładzy.Wprzypadkumarksizmupodmiotwładzyokreślanyjest
jakolud,zaśzaprzedmiotwładzyuznajesięwszystkiejednostki
izbiorowościwładzyludupoddane,czylitzw.społeczeństwoglobalne.
Ludjesttraktowanyjakocałośćjednolita,wyodrębnionazewzględuna
wspólneinteresywszystkichludzipracy,będąceżnymiwersjami
interesuklasowegolubnarodowego
39
.Realizacjitychinteresówsłużyć
mawładzaluduwspołeczeństwieglobalnym.Swoisteinteresywęż-
szychzbiorowościwewnątrzluduorazinteresyindywidualnesą
uwzględnianetylkopodwarunkiemzgodnościzinteresamicałegoludu,
coustalająpodmiotyupoważnionedotegowdanymsystemiepolitycz-
nym.Wsystemietzw.dyktaturyproletariatupodmiotemowymbyła
partiakomunistyczna.Społeczeństwoglobalneprzedmiotwładzy
wtejperspektywiejawisięrównieżjakozbiorowośćhomogeniczna,
zróżnicowanawewnętrznietylkozewzględunazróżnicowanepotrzeby
realizacjiwładzywobecposzczególnychgrupspołecznych.
Przyjmującpowyższezałożenia,możnabyłojużuznać,żemiędzy
ludemaspołeczeństwemglobalnymmogązachodzićwistociemoni-
stycznejorganizacjirelacjewjakimśsensiedemokratyczne.Odrzucając
je,łatwobyłoprzedstawionerozumowanieuznaćzawewnętrznie
sprzeczne,systemzawcałościantydemokratyczny,izaniewiarygod-
neuznaćtakżeobietnicekomunistów,żetzw.demokracjasocjalistycz-
nabędziecorazrealniejodczuwalna,apozanikusprzecznościklaso-
wychbędziemożnamówićwręczowładzyludunadsobąsamym,czyli
okomunistycznymsamorządzie.Istotnie,wznanychpróbachrealizacji
38
Z.Jarosz
,
S.Zawadzki
,
1987
,
Prawokonstytucyjne
,Warszawa,s.121–122.
39
W.Zamkowski
,
1966
,
Podstawoweznaczenieterminu„władzapaństwowa”
,PiP,
nr12,s.39;Z.Jarosz,S.Zawadzki,1987,s.115.