Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Wprowadzeniedomotywacji
mogładoświadczaćróżnychemocji,choćbystrachu,adrugastronaulicyzapewnia-
łabybezpieczeństwo.Alboobecnastronarodziławstręt,adruganie.Byćmożekury
podrugiejstroniewydawałysięszczęśliwsze,więcdlaczegobydonichniedołączyć?
Amożezakochałasięwmajestatycznymkogucieznaprzeciwka?
Pytaniaomotywacjękurysąwstępemdozłożonościludzkiejmotywacji.Motywacja
izachowaniekurybyłyproste.Natomiastludzkiezachowaniejestbardziejzłożone,
podobniejakźródłamotywacji.DotarcienadrugąstronędrogijestniczymUstankoń-
cowy”ludzkiejmotywacji.Stanykońcoweprzypominającelmotywacji,jakuzyskanie
nagród,osiągnięciezamierzeńlubzaspokojeniepotrzeb.Gdzietkwimotywacjado
realizacjiwymienionychzadań?Czyznajdujesięnazewnątrzosoby,wśrodowisku,
czyteżraczejjestczynnikiemwewnętrznymcharakteryzującymdanegoczłowieka,
jegopotrzebą,cechąlubmotywem?Czytajdalej,asiędowiesz.
Przejśćdodziałania
Rozważ,codlamotywacjiznacząnastępującestwierdzenia:
Głódskłaniaczłowiekadorzuceniasięnalodówkęwposzukiwaniujedzenia.
Przezlękprzedmatematykąociągałasięzzapisaniemnazajęciazestatystyki.
Studencizakademikalubiligraćwsiatkówkęwniedzielnepopołudnie.
Jeśliterminowospłaciszzobowiązanianakarciekredytowej,uniknieszodsetek.
Studencichodząnazajęcianauczelni,abyuzyskaćtytułlicencjata.
Osobyztychprzykładów,którejadły,unikałyzapisaniasięnazajęcia,graływsiat-
kówkę,płaciłyrachunkiwterminieichodziłynauczelnię,byłydotegozmotywowane.
Osoby,któretegonierobiły,niemiałymotywacjilubmiałymotywacjędorobienia
czegośinnego.WedługfilozofaArthuraSchopenhauera(1841/1960)byciezmotywowa-
nymoznaczaprzejściedodziałanialubzmianędziałania.Popychanasprzeszłość,po-
ciągazaśprzyszłość.Przeszłośćtkwiwwewnętrznychmotywach,aprzyszłośćwprze-
widywanychzewnętrznychcelachipodnietach.Przeszłośćiprzyszłośćdefiniująwięc
trzykategoriemotywacji:motyw,celipodnietę.Motywemjestwzględniestabilna
wewnętrznadyspozycjadozajmowaniasięsytuacjamipozytywnymiidążeniadonich
orazdounikaniasytuacjinegatywnych(Atkinson,1958/1983).Naprzykładludziemają
przezcałeżyciestabilnądyspozycjędojedzenia.Czasami,gdyczłowiekjestgłodny,
owamotywacjadojedzeniajestsilna.Emocjerównieżbywająmotywami,naprzykład
lękmotywujedounikania.Celjestwewnętrznymobrazemprzyszłegowyniku,stanem
końcowym.Motywujeikierujezachowaniemniezbędnymdoosiągnięciazamierzeń.
Naprzykładstudenciwyobrażająsobie,żeichcelemjestukończeniestudiów.Ten
obrazmotywujeikierujezachowaniemniezbędnymdoosiągnięciategocelu.Celeczę-
stowynikajązmotywów,acelemmotywujestzaspokojenietegoostatniego(Atkinson,
1958/1983).Naprzykładgłódmotywujedojedzenia,ponieważdziękitemuzostaje
zaspokojony.Podobnie,zdobywanieprzyjaciółjestcelempotrzebyprzynależności,
ponieważprzyjacieletępotrzebęzaspokajają.Podnieta(incentive)jestoczekiwaną
nagrodąlubwydarzeniemawersyjnymwystępującymwśrodowisku.Podnietypozy-
tywnenasprzyciągają,tenegatywnedziałająodwrotnie,odstraszająnas.Podnietysą
zależneodzachowania,cooznacza,żenależyUwykonaćdanezachowanie”,abypod-
nietęosiągnąćlubjejuniknąć.Celeipodnietysązesobąpowiązane.Celesąwcentrum
2
