Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
2.Działaniakomunikacyjne,ich(multi)modalnośćorazichrelacjonowanie
nazwaneDśrodkami”,awwypowiedziwpunkcie(8)niezostajenazwane,ale
mogłobyrównieżzostaćokreśloneDśrodkamikomunikacji”alboprecyzyjniej
Dmediami”,awięcśrodkamikomunikowaniasięnaodległość,konkurującymi
zkontaktembezpośrednim.Zkoleizgodniezkryteriamigramatycznymi,
walencyjnymi,zarównonazwyśrodkówtypuDmedia”,jakitypuDkodykomu-
nikacji”zajmująwstrukturzepredykatowo-argumentowejmiejsceDnarzędzia”
9
,
por.Heliasz(2015),Heliasz-Nowosielska(2016c).
Konteksty(7)-(8)wyróżniająsiętym,żeopisująkomunikowaniesię
wsposóbogólny,jakopewnąludzkąpraktykę,czegoświadectwemjest
m.in.to,żewpunkcie(7)to,zapomocączegoludziesiękomunikują,zostaje
ogólnieokreślonejakoDprzeróżneśrodki”.Wrelacjachzdziałańkomunika-
cyjnychtakiesformułowaniaraczejniewystępują,ponieważtym,cozostaje
nazwane,działaniapodjętewdanejinterakcjiorazto,cosłużyłoichreali-
zacji,por.np.użyciewyrażeniagestemdłoniąispojrzeniemwniebo,anieśrodkami
niewerbalnymiwkontekście:
(9)Piłkarzgestemdłoniąispojrzeniemwniebozadedykowałgolazmarłemuprzed
kilkomadniamiojcu.(NKJP)
To,zapomocączegozostałozrealizowanedanedziałanie,możeteżnie
zostaćnazwanezapomocąosobnegowyrażeniazajmującegomiejscenarzędzia
wdanejstrukturze,alewynikaćzeznaczeniaczasownikaużytegowrelacji,tak
jaknaprzykładzezdaniaPokazał,żededykujegolaojcuwynika,żekomunikat
zostałnadanyniewerbalnie.
Ponieważwyrażenianależącedojęzykaogólnego,takiejakDśrodki”czy
Dnarzędziakomunikacji”,niewyznaczająjednoznaczniezakresutego,zapomocą
czegosiękomunikujemy,wjęzykuhumanistykipodejmujesięuzasadnione
próbyujednoznacznieniategozakresuzapomocąodpowiedniozdefiniowanych
terminówspecjalistycznych.
Dwarodzajetego,zapomocączegosiękomunikujemy,przedstawionewprzy-
kładach(7)-(8),mająodzwierciedleniewterminologiispecjalistycznej,wktórej
telepatycznegoprzekazywaniamyśliiuczuć.Telepatiajakobezpośrednisposóbporozumiewania
sięzesobąjestuznawanazazjawiskoparanormalneiparanaukowe.Niemniej,takiewypowie-
dzi,jak:Czytaszwmoichmyślach!,Totelepatia!,świadectwemtego,żemówiącypostrzegają
pewnesytuacjejakoefektyporozumieniaosiągniętegowłaśniewsposóbtelepatyczny.Prof.drhab.
A.Dobaczewskiwswojejrecenzjininiejszejksiążkizwracajednakuwagę,żesposóbrelacjono-
wania(domniemanych)wypadkówporozumiewaniasięzapomocątelepatiiświadczyotym,
żerównieżonajesttraktowanajakośrodekkomunikacji,zwłaszcza:(…)„telepatycznie”może
funkcjonowaćjakowykładnik„modalności”wkontekstachtakich,jaknp.„Niemampojęcia,jakonisię
komunikują/porozumiewają,możejakośtelepatycznie”.
9
Wybórtakiejkwalifikacjitegomiejscawalencyjnegowstrukturzeczasownikakomuni-
kowaćsięzkimś
izapomocączegoś
jwynikazobserwacji,jakienatematróżnicmiędzyśrodkiem
anarzędziempoczyniłM.Grochowski,red.(1995).