Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Muzułmaniechińscy-zarysproblematyki
13
tachbezwidocznegozróżnicowaniaznaczeniowego.Dopieroodgórneprzyjęcie
podobnegostanowiskaprzezwładzekomunistycznedoprowadziłodoszerokiej
popularyzacjietnonimuHuizubędącegowyrazem,dziśpowszechnego(alenie
uniwersalnieakceptowanego!),przekonaniaoetnicznejodrębnościsino-muzuł-
manówzarównoprzeznichsamych,jakiinnychobywateliChRL.
Uświęcenieprzezchińskichkomunistówparadygmatuminzu-czylispecy-
ficzniepojmowanegolokalnegoujęciaetniczności-możewdużejmierzeutrud-
niaćdziśbadanieprzemianspołecznych,zachodzącychwśródmniejszościowych
społecznościChin(szerzejominzuwrozdz.III)9.Wniniejszejpracypodjęto
zatempróbęodejściaodabsolutyzującegokoncepcjęminzupunktuwidzenia,cha-
rakterystycznegodlateraźniejszejchińskiejhistoriografii,dążącdozakreślenia
bardziejzniuansowanegoobrazustosunkówmiędzygrupowychwerzetworzenia
sięchińskiejnowoczesności.NaokreśleniemuzułmanówHuiużywasięrównież
wymiennieterminusino-muzułmanie,stworzonegonapotrzebyanalizytejspo-
łecznościprzezamerykańskiegobadaczaJonathanaLipmana10.Niektórzyauto-
rzy,tacyjakDruGladney,DavidAtwill,HaiyunMaiElisabethAlles,wyrażają
wątpliwościcodopoprawnościstosowaniaowegoterminuwodniesieniudoHui,
czyteżHuizu.Atwillprzestrzegaprzedniebezpieczeństwemdualistycznegoujęcia
muzułmanówwChinach-jakochińskichmuzułmanówalbomuzułmańskich
Chińczyków,podkreślając,żeislamniebyłiniejestjedynącechą,odróżniającą
HuiodresztymieszkańcówChin11.Opierającswojewnioskinaanaliziespołecz-
nościHuiwYunnaniewokresiewielkiejrebeliipanthajskiejwdrugiejpołowie
XIXw.,Atwilldoszedłdowniosku,żepoczucietożsamościwśródHuiopierało
sięwówczasnaszereguczynników,częstoniezwiązanychztożsamościąmuzuł-
mańską,aHuiwówczesnymYunnanieposiadalijużtożsamośćetnicznąoraz
umielirozróżnićDbyciemuzułmaninemodbyciaHui”12.WjegoujęciuDelementy,
któredefiniowałydanąosobęjakoHuiaite,któreczyniłymuzułmaninemnie-
konieczniemiałyrównyzasięg(coextensive),choćbyłyjasnopowiązane”13.
ChociażnależyzgodzićsięzAtwillem,żeświadomośćpewnej,nienazwanej
wówczas,odrębnościetnicznejistniaławśródczęścielitHuijużwewczesnych
etapachrodzeniasięwspółczesnychChin(czyliwokresiem.in.rebeliiPantha-
jów),todopieroświadomadziałalnośćpropagatorskaczęściintelektualistówHui
odok.1908r.stanowiłapróbęsystematycznegowyłożeniaznaczeniairozpro-
pagowaniapojęciaHuizu.WymienienipowyżejautorzytraktująspecyfikęHui
jakowielowymiarową,aniejedyniereligijną,inietraktujątożsamościHuijako
9Ominzujakoparadygmaciechińskiegodyskursupolitycznegopatrz:J.Lipman,Familiar
Strangers...
10IbidemorazJ.Lipman,HyphenatedChinese:Sino-MuslimIdentityinModernChina[w:]
G.Hershatter(ed.),RemappingChina:FissuresinHistoricalTerrain,Stanford1996,s.97-112.
11D.Atwill,TheChineseSultanat,s.36-38.
12Ibidem,s.38,46.
13Ibidem,s.38.