Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
AGNIESZKAGAJEWSKA
touwzględnianiewarunkówlokalnych,regionalizmstudiówkulturowych,
takżezewzględówetycznych.
Przyzwyczajenijesteśmydotransferuwiedzyzkrajówanglosaskich,ale
wprezentowanymnumerze„Przekładańca”nieidziemyutartymszlakiem.
Widaćtojużwtytule,którytraktujeofeminizmie,anieostudiachgen-
der,queerczy–kobiecych.Anglojęzyczneterminymaskująwedługmnie
(aniejestemwtymmyśleniuodosobniona–por.Mizielińska2006:138)
potencjałpolitycznymetodologii,którejdotyczą.Feminizmjednoznacznie
wskazuje,żepłećznaczyiżejestproblematyczna.Studiagenderowe–
jakwynikazmoichlekturowychdoświadczeń–mogą(choćniemuszą)
dystansowaćsięodpolitycznejaktywności,wykorzystującmetodologię
feministycznąbezzmianystereotypówpłciowych,bezwoliinterwencji.
Queerprzetłumaczonejako„studiapedalskie”3lub„studiaodmieńców”4
stająsięaktemtransgresjiiwykroczeniemprzeciwkotemu,couznane
zanormę,orazposzerzająakademickiedziałaniaoaktywizmspołeczny
iudziałwdebaciepublicznej.Oczywiścienazwyangielskiezapewniają
teżwpewnymsensiebezpieczeństwo:językowamimikrasytuujebadania
nadwykluczonymiwglobalnejperspektywieipozwalauniknąćkonfron-
tacjiideowych.Tenkompromisjestjednak–jaksądzę–ustępstwemzbyt
dużym,powodującym,żełatwoprzejąćjęzykemancypacyjnychdebat
osóbwykluczonychiużywaćgobezemancypacyjnychintencji,ukazując
rozdziałmiędzyaktywizmemanaukąiakademią5.Tłumaczenienietylko
tekstów,alerównieżposzczególnychpojęćstajesięwięcaktempolitycz-
nymiprezentacjąwłasnegoświatopoglądu.Moimzdaniem,przeciwnicy
takiegosposobumyśleniaoakademiizbytczęstozapominają,żekonser-
watyzm(nietylkometodologiczny)totakżeideologia.
3TermintłumaczkiMariiBassaj(Culler1997).
4Por.uzasadnienietakiegoprzekładuw:Basiuk,Ferens,Sikora:2002.
5Oczywiścierozumiem,żesamoposługiwaniesięterminem„feminizm”nieoznacza
jeszczezaangażowaniapolitycznego,alewmoimprzekonaniumocniejwiążesięonozak-
tywizmem.Jednymzprzykładównato,żemożnaściśleoddzielaćfeminizmakademicki
odspołecznego,jesttekstMargaretR.HigonnetLiteraturoznawstwoporównawczezper-
spektywyfeministycznejzamieszczonywwydanejniedawnoantologiiNiewspółmierność.
Perspektywynowoczesnejkomparatystyki.Autorkapodkreślatamwprzypisie:„Powinno
sięodróżnićfeministyczneaktywistki,którewalcząozniesieniedyskryminacjibarierspo-
łecznych,odprzedstawicielekfeministycznejteoriiikrytyki,którekoncentrująsięgłównie
naspołecznymznaczeniuprzekazywanymprzezowebarieryoraznaformachliterackich,
któreonekształtują”(Higonnet2010:383–384).Istotnejednakjestto,żetakierozróżnienie
pojawiasięwtekścietłumaczonym;wjęzykupolskimbardzoczęstofeminizmakademicki,
czyliteoriaikrytyka,towłaśniestudiagenderowe.
