Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
IWONAbARWICKA-TYLEK
względunawybranykierunekstudiów,każdyświeżoupieczonystudent
spotykałsięzhistorią,albopoto,bylepiejzrozumiećspecyfikęswej
dziedziny,alboprzynajmniejpoto,bydziękiporównaniuzeskromny-
minaogółpoczątkamizachwycićsięjejaktualnymstanemiwłączyć
wprzyszłyrozwój.
Jednakto,cobyłosiłąbadańhistorycznychprowadzonychnamodłę
pozytywistyczną,dziś,kiedysampozytywizmznalazłsięnacenzuro-
wanym,okazujesięgłównąichsłabością.Opowodachtegostanurzeczy
pisanowiele,aleniebezznaczeniajesttustanwspółczesnejkultury,
żądającejnowości,młodościizmiany.
Zastanawiającsięw1966r.nadprzyszłościąnauczania,JeromeBru-
nerpisałmiędzyinnymi:
Należyponadtoprzypuszczać,żeprzygotowaniesiędozmianbędziewy-
magałopołożeniawiększegonaciskunanauczaniedyscyplindotyczących
zachowaniasię,kosztemnaukihistorii.(...)Załóżmy,żewzrostzasobów
źródełhistorycznychjestfunkcjąnaszejumiejętnościrozbudowywaniasy-
stemówmagazynowaniaiodtwarzaniainformacji.Zatysiąclatutoniemy
wichpowodzi.Napewnoniktniebędziesięwówczastakszczegółowo
rozwodziłnadhistoriąBrumaire’a,DługiegoParlamentuczyzakupuLui-
zjany.(...)Istniejejednakinny,istotniejszypowódodejściaodhistoriina
rzecznaukspołecznychinaukoludzkimzachowaniu.Chodzibowiem
oto,żenależyprzedewszystkimstudiowaćmożliwości,anieosiągnięcia
jesttoniezbędnykroknadrodzeprzystosowywaniasiędozmian5.
Możnatesłowarozumiećjakowyjaśnienieprzyczynobecnejnie-
chęciwobechistorii,alerównieżjakodowódnagorzkisukcespo-
zytywizowaniabadańhistorycznych.ZwypowiedziBrunerawynika
bowiem,żehistoriatowłaśnienicinnego,jaktylkopisanieszcze-
gółowychiwiarygodnychraportówzprzeszłości,opowiadanienjako
towłaściwiebyło”6.Temuogólnemuprzekonaniunatemathistorii
wogóletowarzysząpodobneopiniedotyczącehistoriidoktrynpoli-
5J.Bruner,Wposzukiwaniuteoriinauczania,tłum.E.Krasińska,Warszawa1974,
s.64–65.
6Niem.wieeseigentlichgewessencytatzpracyklasykahistoriografiiniemieckiej
LeopoldavonRanke,uchodzącyzapodstawowądyrektywęmetodologicznąpozytywistycz-
nie(deskryptywnie)zorientowanejhistorii.Należydodać:uchodzącyniezupełniesłusznie;
por.A.F.Grabski,Zaryshistoriihistoriografiipolskiej,Poznań2010,s.88–91.
18