Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Podstawyteoretycznemyśleniapytajnego
PodstawowatezaSawyerabrzmi:wybitnitwórcyzadająpyta-
nia,októrychniktwcześniejniepomyślał!Dokwestiitejpowró-
cimywdalszejczęścitegorozdziału.
Autorzyrozprawnaukowychipopularnonaukowychnate-
matzdolnościpytajnychczęstoprzywołująnastępującezdanieAl-
bertaEinsteinaiLeopoldaInfelda:nSformułowanieproblemujest
częstoważniejszeniżjegorozwiązanie,któremożebyćjedynie
sprawązręcznościmatematycznejlubeksperymentalnej.Stawia-
nienowychpytań,nowychmożliwości,oglądaniestarychproble-
mówpodnowymkątemwymagatwórczejwyobraźniiwyznacza
rzeczywistypostępwnauce”4.Podobniebrzmikategorycznateza
NormanaH.Macwortha:nOdkrywanieproblemujestważniejsze
niżjegorozwiązanie.Największymdokonaniemdzisiajjestsfor-
mułowanienowejidającejsięprzetestowaćidei;naukowcy,którzy
niespekulują,niesąwogólenaukowcami”5.Badaczkamyślenia
pytajnegouczniówinauczycieli,AlaneJordanStarko,przytacza
słowaznanegomuzykaMoby’ego:
Myślę,żekreatywnośćmożestwarzaćwieleproblemów.Myślę,żekreatyw-
nośćmożerozwiązaćwieleproblemów…Nieuważam,żetenświatjest
wielkimbałaganemproblemów,którenależyrozwiązać;widzęświatjako
naprawdęinteresującąplazmęwydarzeń.Icoś,cowydajesięnamterazpro-
blemem,ostatecznieokazujesięcudownąrzeczązprzyszłości
6
.
Podobniebrzmiącychsformułowań,podkreślającychwar-
tośćdostrzeganiaidefiniowanianowychproblemówipytań
wtwórczościnaukowej,technicznejiartystycznejznajdziemy
dużowięcej.
Wichświetleokazujesię,iżdostrzeganieproblemówjestczyn-
nością,którejznaczenietrudnoprzecenićiktóradecydujeowy-
bitnychosiągnięciachtwórczychwnajróżniejszychdziedzinach.
EileenJayiDavidPerkins,autorzyobszernegostudiumnatemat
zdolnościodkrywaniaiformułowaniaproblemów,przytaczają
zdaniejednegoztwórcównowoczesnejpsychologii,MaxaWer-
theimera,którytwierdził,iżfunkcjąmyślenianiejestpoprostu
4Za:J.T.Dillon,ProblemFindingandSolving,nJournalofCreativeBehavior”
1982,vol.16,s.98.
5N.H.Macworth,Originality,nAmericanPsychologist”1965,no.20,s.51.
6Za:A.J.Starko,CreativityintheClassroom.SchoolofCuriousDelight,sixth
edition,Routledge,NewYork-London2018,s.37.
