Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Podstawyteoretycznemyśleniapytajnego
występującychwróżnychsytuacjachidziałaniachludzi.Imlepiej
potrafimyprzewidziećnastępstwaróżnychzjawiskorazwykryć
niekonsekwencjeibrakiplanówlubprojektów,tymlepiejmamy
rozwiniętątęzdolność-twierdziłGuilford.Obajwybitnibada-
czetwórczości-GuilfordiTorrance-zapoczątkowalipraktykę
włączaniadoarsenałuzdolnościtwórczychibadaniapoprzez
różnorodnezadaniatestowesprawnościodkrywaniaidefinio-
waniaorazredefiniowaniaproblemów(testywrażliwościnapro-
blemypolegającenawyliczeniuwszelkichproblemów,którełączą
sięzużywaniemokreślonychprzedmiotów,np.świecy;testypy-
tańzwiązanychztreściąobrazkówiilustracji;testywadokreślo-
nychprzedmiotów,urządzeńlubdziałańczłowieka;testykorzyści
ikłopotówzwiązanychzjakimśfaktem,np.posiadaniemdużego
domuitp.)12.OdGuilfordaiTorrance’azaczynasiępraktykawłą-
czaniadobadańnadtwórczościączynnikaodpowiedzialnegoza
dostrzeganieiformułowaniepytańproblemowych.
MarkRuncoiGayleDow,badaczetwórczości,którzyjako
jednizpierwszychzainteresowalisięzdolnościamidostrzegania
problemówiformułowaniapytań,przekonują,żezdolnościwcze-
snegorozpoznawaniaiformułowaniaproblemówgrająważnąrolę
wmyśleniutwórczym13.Wieleosiągnięćtwórczychjestbardziej
odbiciemtwórczegozdefiniowaniaokreślonychproblemówniż
ichrozwiązania.Rozwiązanietowgruncierzeczyzależyodwcze-
śniejszegozdefiniowaniaproblemutwórczego-stwierdzają.
Wybitnyfilozofimetodolognauki,KarlPopper,pisał,iżpodsta-
wowymwarunkiemtworzenianowejwiedzyjestpostawienierze-
czywistychpytańfilozoficznych,którenmająswekorzeniewpilnych
problemachrodzącychsiępozafilozofią”,awięcwżyciucodziennym.
nTym,cosięliczy,niejestmetoda,leczwrażliwośćnaproblemy,za-
fascynowanienimilub,jakpowiadaliGrecy,darwątpienia”14.Istotą
12Zob.więcejw:K.J.Szmidt,Pedagogikatwórczości,wyd.drugieposzerzone,
GWP
,Gdańsk2013,s.572-578;Metodypedagogicznychbadańnadtwórczością.
Teoriaiempiria,red.K.J.Szmidt,WydawnictwoAH-E,Łódź2009;J.C.Kaufman,
J.Baer,J.A.Plucker,EssentialsofCreativityAssessment,Wiley,NewYork2008;
J.A.Plucker,M.C.Makel,M.Quian,AssessmentofCreativity,[w:]TeCambridge
HandbookofCreativity,secondedition,edsJ.C.Kaufman,R.J.Sternberg,Cam-
bridgeUniversityPress,NewYork2019.
13M.A.Runco,G.Dow,ProblemFinding,[w:]EncyclopediaofCreativity,t.2,
edsM.A.Runco,S.R.Pritzker,AcademicPress,SanDiego1999,s.433.
14K.R.Popper,Drogadowiedzy.Domysłyirefutacje,WydawnictwoNauko-
wePWN,Warszawa1999,s.127.
