Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Myśleniepytajneatwórczość
rozwiązywaniedostępnychproblemów,leczodkrywanie,stawa-
niewobliczuipodążaniezacorazgłębszymiproblemami.Stawianie
produktywnychpytańjestczęstoważniejszeniżodpowiadaniena
jużpostawionepytania-ototezawielubadaczytwórczości,która
nabierawiększegoznaczeniawdzisiejszymświecienadmiaru
badań,wynalazków,dziełsztukiiprojektówtwórczych7.
Znaczeniezdolnościodkrywaniaproblemóworazstawia-
nianowychpytańjestdyskutowanewnaukachotwórczościod
wielulat8.EllisPaulTorrance,jedenznajbardziejzasłużonychba-
daczytwórczościwXXwieku,jużw1963rokumocnopodkre-
ślał,żeszczególnącechątwórczegorozwiązywaniaproblemów
jestto,żeniepolegaononarozwiązywaniuproblemów,którezo-
stałyskonstruowanelubzdefiniowaneprzezkogośinnego,alena
znajdowaniulubdefiniowaniuwłasnychproblemów9.Tęszcze-
gólnąumiejętnośćTorrancenazywałwrażliwościąnalukiwwie-
dzy(sensitivityofgap)lubwrażliwościąnaproblemy(sensitivity
toproblems)iwłączałwogólnądefinicjętwórczości.Atwórczość
definiowałjakoprocesdostrzeganiatrudności,problemów,luk
wposiadanejwiedzy,brakującychelementów,zgadywaniaifor-
mułowaniahipotezdotyczącychprzyczyntychtrudności,ewaluacji
itestowaniatychprzypuszczeńihipotez,poprawianiairetestowa-
niaich,awkońcu-komunikowaniawyników10.Torrancewyko-
rzystywałiupowszechniałpojęciewrażliwościnaproblemy,które
wcześniejwswojejkoncepcjimyśleniadywergencyjnegoopisał
JoyPaulGuilford11.Definiowałtenczynnikmyśleniatwórczego
jakozdolnośćwykrywaniawad,luk,niedostatkówitrudności
27
7E.S.Jay,D.N.Perkins,ProblemFinding:TeSearchforMechanism,[w:]Te
CreativityResearchHandbook,VolumeOne,ed.M.A.Runco,HamptonPress,
Cresskill1997,s.257-258.Zob.K.J.Szmidt,Zadużotwórczości?Pułapkitwórczo-
ścicodziennejiamatorskiejwkulturzenadmiaru,kiczuibrakusmaku,nTeraźniej-
szość-Człowiek-Edukacja”2015,t.18,nr2(70),s.79-95.
8Zob.ProblemFinding,ProblemSolvingandCreativity,ed.M.A.Runco,
AblexPublishingCorporation,Norwood1994.
9E.P
.Torrance,EducationandtheCreativePotential,UniversityofMinnesota
Press,Minneapolis1963.
10E.P
.Torrance,TeNatureofCreativityasManifestinItsTesting,[w:]Te
NatureofCreativity:ContemporaryPsychologicalPerspectives,ed.R.J.Sternberg,
CambridgeUniversityPress,NewYork1988,s.47.Zob.także:K.J.Szmidt,Edu-
kacjawedługTorrance’a,nTeraźniejszość-Człowiek-Edukacja”2004,nr4.
11J.P
.Guilford,Creativity,nAmericanPsychologist”1950,vol14;tenże,Intel-
ligence,CreativityandtheirEducationalImplications,RobertR.KnappPublisher,
SanDiego1968;tenże,Naturainteligencjiczłowieka,PWN,Warszawa1978.
