Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Myśleniepytajneatwórczość
myśleniatwórczegownaucejestzatem,jakwielokrotniepodkre-
ślaPoppernformułowanienowych,płodnychpytań”,apunk-
temwyjściaowocnejdziałalnościbadawczejproblemy.Pop-
per,powołujesięnazasadęKarlaReinhardta,któryuważa,że
historiafilozofiijesthistoriąproblemów.nJeślichceszwyjaśnić
Heraklita,powiedznajpierw,naczympolegałjegoproblem”.
WszystkotoprowadziPopperadonastępującej,ważnejrównież
dlanas,konstatacji:nJednymzosiągnięćfilozofa,możenawet
największymzmożliwych,jestdostrzeżeniezagadki,problemu
czyteżparadoksu,zktóregodotądniezdawanosobiesprawy.
Jesttoosiągnięciewiększenawetodznalezieniarozwiązania.Fi-
lozof,którypierwszydostrzegairozumienowyproblem,zakłóca
naszspokójisamozadowolenie.Budzinas[…]zdogmatycznej
drzemki”15.Uwagęmożna,jaksądzimy,zastosowaćnietylko
dofilozofów.ZtezamiPopperakorespondujedobrzepoglądSte-
phanieDudekiRemiCote,którepiszą:nZadawaniepytań,re-
formułowanieproblemówiposzukiwanieodpowiedzitowłaśnie
pracanaukowców”16.PolskisocjologEdmundMokrzyckiniema
wątpliwości,gdypisze:nPodstawowymzadaniemnaukijeststa-
wianienowychzagadnień,anierozwiązywaniezagadnieńgdzie
indziejpostawionych,jestformułowaniepytańsięgającychda-
lekopozato,ocoludziegdzieindziejzwyklipytać”17.Imocno
konkludujewduchunaszejksiążki:nSpołecznywkładnaukiza-
czynasięodstawianiapytań”18.
Dostrzeganieproblemówiformułowanienowych,owocnych
pytań,będącychimpulsemdointensywnychdziałańtwórczych,
jestuznanezabardzoważnywarunekefektywnejtwórczości
nietylkownauce,alerównieżwpozostałychpodstawowych
dziedzinachkreatywności:sztuce,wynalazczości,działalno-
ścispołecznejipublicznej,biznesie.RobertJ.Sternbergpisze,
n[…]każdemyślenietwórczezaczynasięodjednegopytania:
Dlaczego?”19.
29
15Tamże,s.313.
16S.Z.Dudek,R.Cote,ProblemFindingRevisited,[w:]ProblemFinding,Pro-
blemSolvingandCreativity…,s.141.
17E.Mokrzycki,Czydonaukiprzychodzisięzpytaniami,[w:]Donaukiprzy-
chodzisięnietylkozpytaniami,WydawnictwoIFiSPAN,Warszawa2007,s.209.
18Tamże,s.212.
19R.J.Sternberg,Key2:FindingGoodProblemswithCreativeIntelligence,[w:]
SuccessfulIntelligence:HowPracticalandCreativeIntelligenceDetermineSuccess
inLife,Simon&Schuster,NewYork1996,s.2002.