Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odgraniczeniamitu
Adekwatnąformąliterackąmitujestepos,czyliopowieśćhistorycz-
na.Zobaczmy,jakiemetodynarracjiifigurystylistycznepomagają
wyrazićtreścimitu.Zobaczmytakże,któreztychnarzędziwyrazu
najpełniejoddajeesencjęmitu.
1.Legenda–zgodniezłacińskąetymologią–jestczymśdoprze-
czytania,dousłyszenia.Inaczejniżlegenda,mitniejestzzałoże-
niaopowieściąfantastyczną.Cudainiezwykłewydarzenia,inge-
rencjesiłnadprzyrodzonychwżycieludzkie–wszystkotomoże
siępojawićwmitach,alenienależydoistotymitujakoekspresji
uniwersum.Bohaterowielegendsąponadtobardziejskonkrety-
zowani,silniejzindywidualizowani,postacimitycznenatomiast
sązasadniczoprzejawamiogólnychprawidłowości.
2.Wparaboli,czyliprzypowieści,chodzi–zgodniezgreckim
parabolē–orzutowanie,zestawianie,porównywanie.Coprawda
przedstawianibohaterowiesąturównieschematycznijakwmi-
tach,ponieważichwłaściwości,postawyidziałaniamająilustro-
waćogólneprawdylubprawaludzkiejegzystencji,aleteprawdy
iprawazakładasięjakozgóryznane.Wobectegoparabolapeł-
nifunkcjędydaktyczną,mauświadamiaćjednostcemodelpo-
stępowaniaznanyjużwspólnocie,doktórejtajednostkanależy.
Natomiastwypowiadaniemituniezakładatakiejwiedzy,mają
dopierowytworzyćiuformować(Platońskajaskinianiejestwięc
opowieściąmityczną,atylkoprzypowieścią,albowiemjejracjo-
nalnysensjestznanynamocyzałożenia–przynajmniejwspo-
łecznościprawdziwychfilozofów;Arystofanesowerodzeństwa
syjamskiezUcztymajązaśwszelkieznamionapoetyckiegomitu,
ponieważprzedstawionownichgenezęiutwierdzonosensmi-
łościerotycznejjakojednejzgłównychsiłsprawczychludzkiego
działania).
3.SłowoDutopia”pochodziodoutópos,cooznacza:nie-miejsce,coś
nieumiejscowionego.Zwłaszczamitwsensiereligijnymjestzre-
gułyzwróconykuprzeszłości–takżetejprzedpamiętnej–istara
siędociecprawdydotyczącejaktualnegostanurzeczy,rozważając
jegoźródła.Utopianatomiastjestzwróconakuprzyszłościistara
sięustalićprawdęaktualnegostanurzeczy,nawołującdoprze-
15
