Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
2.Ziemia
ceramikę,zktórejsązrobionenaczyniastołowe,jakiichstan.Naczyniaglinianedźwię-
cząinaczejniżporcelanowe,ajeśliktóreśjestpęknięte,tobrzmieniejestjeszczeinne.
Abyzbadaćrzeczniecodokładniej,wyobraźsobiedużąbryłęzestaliitakąsamąbryłę
zeskały,zbetonuiplastycznejgliny,jakteżito,żeude-
rzaszwkażdąznichmłotkiemomasieowielemniejszej
niżmasabryły.Myślę,żechoćbytylkożyciowedoświad-
czenieiwyobraźniawystarczają,byusłyszećdźwiękowe
iwibracyjnenastępstwatakiegouderzenia.Ichybawszy-
scyprzyznają,żedlakażdejbryłybędąonezupełnieinne.
Fakt,żetrzęsieniaziemiobejmująswoimzasięgiemduże
obszarykuliziemskiej,świadczyotym,żeprzynajmniej
jejzewnętrzaczęść,naktórejstojąnaszedomyimiasta,
jestzbudowanazmateriałudosyćsprężystego.Niejeston
jednakażtaksprężystyjakmetal,bowtedydrżenieziemi
trwałobyowieledłużej.Czujemyrównocześnie,żema-
teriał,którywchodziwskładzewnętrznychwarstwziemi,
jesttrochębardziejsprężystyniżbeton.Nieulegateżwąt-
pliwości,żegdybynaszaplanetabyłazbudowanazgliny,
totrzęsieńbyniebyłoalbobyłybybardzosłabeiodczu-
wanenaobszarzeznaczniemniejszymniżteraz.Wyob-
raźniapodpowiadanamtakże,żegdybyczęśćwnętrza
każdejzwyobrażonychbrył,wktórestukaliśmymłotkiem,
byłabypłynna,tokażdaznichdrżałabyjeszczeinaczej.
Geofizycy,chcącpoznaćbudowęgeologicznąwnętrzaZie-
mi,atakżeKsiężyca,robiądokładnietosamocomy,gdy
próbujemypoznaćmateriał,zktóregosązrobionenaczy-
niastołowe.Naukowcywzaplanowanysposóbwywołują
wstrząsytychglobów,anastępnierejestrująwywołane
nimidrgania.WczasiebadańZiemiwstrząsywywołu-
jesięwybuchamidynamituumieszczanegowgłębokich
otworachlubsilniewibrującymiurządzeniami.Wstrząsy
Księżycasąwywoływaneuderzeniamispadającychnajego
powierzchnięczłonówkosmicznychpojazdów.Sprowoko-
wanewróżnysposóbdrganiaglobówsąrejestrowane
przezczujnikidrgańrozstawionewmiejscachodległych
odmiejscauderzenia.Wiedzęowłaściwościachmateriału
przenoszącegodrganiauzyskujesię,analizującczas,po
jakimdoczujnikówdocierajądrgania,atakżeichrodzaj
inatężenie.Bypoznaćbudowęnajgłębszychrejonów
ziemskiegoglobu,koniecznejestbardzosilnepobudze-
niegododrgań.Todlategoznacznączęśćwiedzyonaj-
głębszychrejonachZiemiuzyskanodziękianaliziedrgań
wywołanychodległymitrzęsieniamiziemi.
Rys.2.10.PrzekrójprzezZiemię.Nagranicystrefjestpodanaprzy-
puszczalnatemperaturaigęstośćmaterii
